به گزارش تابناک کهگیلویه و بویراحمد به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان محرم آمد اما به شکلی ديگر، ویروس کرونا پایش به مراسمات دینی ما باز شد اما چیزی از علاقه مردمان این سرزمین به سرور شهیدان کم نشد.
برای دومین سال است که مردم با وجود ویروس کرونا عزاداری ماه محرم را شروع کرده اند اما با رعایت کامل دستورالعمل های بهداشتی.
حال می خواهم برای شما از آیینی بگویم که قدمت چندین ساله دارد.
آری مردم کهگیلویه وبویراحمد هم به سوگ نشسته اند برای عزیز زهرا .
اینجا همه دل های عاشقان یکی است رنگ و بو و نژاد نمی شناسد همه برای یک تن سینه می زنند.
آئین‌های سوگواری ماه محرم نسبت به فرهنگ هر منطقه، استان یا قوم متفاوت بوده و از زمان گذشته تاکنون همواره در قالب هیئت‌های مذهبی، راه‌اندازی دسته‌های سینه‌زنی و زنجیرزنی و تکایا برگزار شده است.
شور حسین(ع)، زن و مرد ، بزرگ و کوچک ، پیرو جوان نمی شناسد؛ هر کس به زبانی ابراز ارادت می کند. هرکس با توجه به سنت و زبان و آداب خود مراتب احترام به جا می آورد.
از نوع و شیوه عزاداری مردان در استان کهگیلویه و بویراحمد برای اباعبدالله الحسین (ع) که بگذریم، بانوان این استان شیوه های خاصی را برای سوگوارای حضرت اباعبدالله (ع) و یارانش دارند.
عزاداری زنان منطقه زیلایی در ماه محرم
زنان زیلایی عزاداری برای امام حسین(ع) را از همان شب اول محرم آغاز می‌کنند. زنان پارچه‌های رنگی و روسری و چارقدهایشان را به مسجد می‌برند و مردان علم بزرگی می‌سازند و این علم تا پایان عزاداری‌ها در وسط میدان قرار می گیرد و وقتی قرار است به روستا گردی بروند آن را در جلو هیئت حرکت می‌دهند.
هرچند در بسیاری از نقاط مختلف استان، زنان بیشتر نظاره گر نوحه خوانی و سینه زنی مردان هستند، اما در منطقه زیلایی که بیش از ۲۰۰ کیلومتر با یاسوج مرکز این استان فاصله دارند، زنان با اجرای سبک خاصی، به امام حسین(ع) ابراز محبت می کنند.
زنان روستای زیلایی مراسم عزاداری به خصوص و متفاوتی دارند. آن ها علاوه بر اینکه در عزاداری شرکت می‌کنند در اقدامی هماهنگ به همکاری افرادی از روستا که قصد تهیه کردن نذری دارند کمک می‌کنند. اما برگزاری نوع خاص مراسم این زنان فقط مختص این منطقه است.
زنان پا به پای مردان علاوه بر تهیه نذری روز عاشورا در مراسم خاص هوی هوی شرکت می‌کنند. بدین گونه که زنان به نشانه عزا لباس های تیره به تن کرده و در یک دایره قرار می گیرند و یک زن مسن به عنوان سر خوان در وسط قرار می گیرد و با خواندن شروه های پرسوز و گداز که از دل سوخته زنان استان برخواسته می شود به نشانه عزا گوشه های چادر خود را گرفته و به شانه های خود می اندازند و زنان درون دایره با حرکت سر خوان(روضه خوان) و شیون کنان به دنبال او شروه می خوانند.
در شروه خوانی زنان زیلایی که همانا گریستن بر مرده و بیان کارهای شایسته اوست، موسیقی محلی را اجرا می کنند. زنان هر خانه به تعداد حدود شش تن غذای نذری تهیه می‌کنند که در روز عاشورا بعد از برگشتن از گلزار شهداء غذاها را تحویل آبدارخانه هیئت می‌دهند تا با ظروف یکبار مصرف بسته بندی شده و تحویل عزاداران شود.
فریدون داوری کارشناس فرهنگی در خصوص سبک سینه زنی زنان زیلایی می‌گوید: زنان این منطقه همچنین حجله ای برای حضرت قاسم (ع) و گهواره‌ای برای حضرت علی‌اصغر (ع) درست می‌کنند و به آن چشم زخم، آویزان می‌کنند و روی آن را پارچه سبز می‌کشند و دور آن عزاداری می کنند.
در آیین دیگری که به «کتل» مشهور است، زنان زیلایی اسبی را به‌عنوان اسب حضرت امام حسین (ع) زین و تزئین کرده و بین هیات ها می‌گردانند و به رسم محلی شیون می‌کنند .
پژوهشگر هم استانی در خصوص این رسوم زنان منطقه زیلایی می گوید: انتخاب محل عزاداری و نظافت آن و درست کردن علَم‌ها از دیگر اقدامات زنان این منطقه برای سوگواری است.
داوری این نوع عزاداری بانوان زیلایی را اوج ابراز احساسات به حضرت اباعبدالله الحسین(ع) می داند ومعتقد است، مسولان فرهنگی استان باید تلاش کنند تا این نوع آیین سنتی به دست فراموشی سپرده نشود.
یکی از اهالی منطقه زیلایی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان یاسوج گفت : عزاداری‌ها تا به روز تاسوعا برسند ادامه دارد، عصر تاسوعا هیئت‌ها عزاداری می‌کنند و شب حلقه‌های بزرگی از زنان و مردان شکل می‌گیرد و تا پاسی از شب شروه‌ها و نوحه‌های لری و گاهی فارسی خوانده می‌شود.
دیگری می گوید: در سال‌های گذشته مردم در کنار آتش عزاداری می کردند اما چندسالی است که هر کس در منزل خودش شب زنده داری می‌کند بعد از نماز صبح زنان نان محلی می‌پزند، کوچه‌ها را آب و جارو می‌کنند تا هیئت‌ها از راه برسند.
قرار است این نوع سوگوارای زنان زیلایی به زودی در فهرست آثار معنوی ملی ثبت شود.
از آداب و رسوم استان گفتیم اما با وجود ویروس منحوس کرونا این مراسم با رعایت دستورالعمل های بهداشتی برگزار می شود.
تصاویر فوق آرشیوی و مربوط به قبل از کرونا می باشد.
انسانیتم آرزوست