خرانق، وسیعترین بخش در جغرافیای سیاسی کشور، در فاصله 60 کیلومتری
اردکان و 70 کیلومتری یزد واقع شده و از گذشته تاکنون با محرومیت و کم
توجهی مواجه بوده است.
بیشتر روستاهای این بخش به دلیل پراکندگی و وجود مشکلات زیرساختی مانند
نبود آب آشامیدنی مناسب، گاز و دیگر زیرساختها خالی از سکنه شدهاند.
اغلب ساکنان این بخش به شهرها مهاجرت کردهاند بهنحوی که بعضی روستاهای
اطراف آن، تنها یک خانوار دارند و روستاییان آن اگر زمینی برای کشاورزی
داشته باشند، تنها آخر هفته و ایام تعطیل به خرانق میآیند.
این منطقه دارای ظرفیتهای بیشماری به لحاظ جاذبههای تاریخی و میراث
فرهنگی است که مهمترین آنها «منار جنبان»، «قلعه» و «ارگ خرانق» به عنوان
یکی از آثار خشتی منحصر به فرد است که به دلیل بیتوجهی، وضعیت مناسبی
ندارد و رو به تخریب رفته است.
هر یک از روستاهای خرانق، ظرفیت های خاصی برای گردشگری دارند ولی به علت
بیتوجهی و نبود زیرساختهای لازم از جمله آب، گاز و راههای دسترسی
مناسب، مغفول مانده است؛ به طوری که حتی سرمایهگذاران به سرمایهگذاری
در بخش گردشگری خرانق علاقهای ندارند.
خرانق به سمت طبس که از محورهای پرتردد استان و به «طریق الرضا» معروف است،
در مسیر زائران امام رضا(ع) قرار گرفته و در ایام نوروز پذیرای مسافران
زیادی است که برای رسیدن به مقصد مشهد مقدس از آن گذر میکنند ولی این محور
با کمبود مجتمعهای بین راهی روبهروست.
با این وجود، ستاد نوروزی با پیگیری دهیاران و پلیس راه، تمهیداتی برای سفر امن مسافران نوروزی در سال جدید اندیشیده است.
ظرفیت گردشگری خرانق محروم از سرمایهگذاری
بخشدار بزرگترین بخش کشور میگوید: خرانق با وسعت 18 کیلومتر مربع، بزرگترین بخش ایران است که در فاصله 70 کیلومتری یزد قرار دارد.
به گفته «مجتبی خالصی»، روستاهای این بخش به دلیل پراکندگی و نبود زیرساخت،
خالی از سکونت شدهاند و اغلب روستاییان به شهرهای یزد و اردکان مهاجرت
کردهاند.
وی میافزاید: خرانق دارای بهترین آسمان برای رصد ستارگان، محیطی برای
سافاری و شتر سواری است که برای گردشگران خارجی بسیار جذاب است. همچنین
دارای ظرفیت منحصر به فردی به لحاظ بناهای خشتی است که میتوان در این
ارتباط از «منارجنبان»، «ارگ و قلعه خرانق» یاد کرد.
خالصی ادامه میدهد: این بخش از آب و هوای مناسب و روستاهای منحصر بهفردی
با ظرفیتهای فراوان برای رونق گردشگری برخوردار است ولی این ظرفیتها به
دلیل بیتوجهی برخی مسئولان و نبود سرمایهگذار مغفول مانده است.
وی بیان میکند: سرمایهگذاران به دلیل نبود زیرساختهای مناسب مانند
نبود آب آشامیدنی مناسب، گاز و راه های مناسب، علاقه زیادی به
سرمایهگذاری در بخش گردشگری خرانق ندارند و تنها یک سرمایهگذار در بخش
ریگ زرین برای ایجاد کمپ گردشگری در کویر، سرمایه گذاری کرده است که در
آینده نزدیک به بهرهبرداری میرسد.
خالصی به نشست ها و جلسات مکرر با سرمایهگذاران اشاره و عنوان
میکند: متاسفانه سرمایهگذاران رغبتی به سرمایهگذاری در بخش خرانق و
روستاهای آن ندارند و این بخش از گذشته تاکنون با بیتوجهی روبهرو بوده
است.
به گفته وی، خرانق در فصل بهار دارای چشماندازی مناسب و بسیار زیباست و
وجود مناطق کوهستانی و همچنین کویرهای گسترده، ظرفیتی مغفول برای جذب
گردشگر در این بخش بهشمار میآید.
به گفته وی، خرانق دارای 19 روستاست که هر یک ظرفیتهای منحصر به فردی
دارند ولی تنها 13 روستای آن دارای شورا هستند و بعضی روستاهای آن، تنها یک
خانوار ساکن در روستا دارند.
وی میافزاید: قسمتهایی از بافت خشتی و برخی بناهای خشتی منحصر به فرد
بخش خرانق، رو به تخریب رفته و با توجه محدودیت منابع مالی و نبود
اعتبارات، حفظ و نگهداری آن با مشکل روبهرو شده است.
لزوم معرفی ظرفیت های گردشگری خرانق
بخشدار بزرگترین بخش کشور میگوید: هر چند گردشگران از خرانق بازدید
میکنند، اما این بازدید تنها در مدت زمان اندک و در قالب یک تور چند ساعته
است و به دلیل نبود امکانات پذیرایی و اقامتی، مدت ماندگاری گردشگران کم و
محدود به چند ساعت است.
خالصی با بیان این که سرمایه گذاران تنها به سرمایه گذاری در معادن
این بخش علاقهمند هستند، میگوید: در 3 سال اخیر برای شناسایی و معرفی
ظرفیتهای گردشگری و میراث فرهنگی خرانق، مسئولان محلی تلاشهای زیادی
کردهاند و با بهرهگیری از مطبوعات و بورو شور و همچنین تهیه فیلمهای
مستند، فعالیت های خوبی در این مورد انجام دادهاندکه در این باره
میتوان به مستندی اشاره کرد که از شبکه دوم سراسری پخش شد.
تلاش برای توسعه طبیعت گردی در منطقه
بخشدار بزرگترین بخش کشور میگوید: قرار است یک خط توریستی بین روستاهای
اطراف خرانق ایجاد شود که در آن برگزاری تور یکروزه خرانق گردی نیز
گنجانده شده است.
«مجتبی خالصی» ادامه میدهد: روستاهایی مانند «حاجی آباد» در خرانق از
روستاهای بکر برای گردشگری هستند که در آینده نزدیک با آماده شدن
زیرساختهای آن برای گردشگری آماده میشوند.
وی عنوان میکند: خرانق دارای ظرفیت خوبی در رابطه با حیات وحش نیز هست که
در این رابطه میتوان به منطقه «دره انجیر» اشاره کرد که برای
طبیعتگردان مناسب است.
خالصی اظهار می کند: برای این امر میتوان با هماهنگی محیط زیست و بهره
گیری از ماشینهای خاص که به زیستگاه حیات وحش از جمله یوز ایرانی تاثیر
منفی نداشته باشد، به عنوان مسیر طبیعتگردی استفاده کرد.
به گفته وی، در این منطقه زیرساختی به نام صنعت وجود ندارد و اغلب روستاها
خوش آب و هوا هستند ولی در نظر داریم که با مشارکت مردمی، طرح رونق صنایع
کوچک را در حوزه صنایع دستی در خرانق گسترش دهیم.