به گزارش
تابناک یزد، 16گسل زلزلهخیز در این استان وجود دارد، به طوری که وجود این گسل‌ها منجر به ثبت روزانه 2 تا 3 زلزله با قدرت بین 2 تا 3 ریشتر می‌شود. کارشناس مسئول شبکه لرزه نگاری استان با اشاره به فعالیت 4 ایستگاه لرزهنگاری در یزد، از بهره‌برداری از 4 ایستگاه جدید در سال جاری خبر می‌دهد.
نصب ایستگاه‌های جدید«جعفر زارع‌زاده مهریزی» به همشهری می‌گوید: ایستگاه‌های فعلی در شهرستان مهریز، منطقه چک‌چک شهرستان اردکان، منطقه صدرآباد شهرستان اشکذر و شهرستان بافق قرار دارند. به‌گفته وی، ایستگاه‌های جدید نیز شامل 2 ایستگاه در شهرستان میبد، یک ایستگاه در شهرستان بافق و یک ایستگاه در شهرستان تفت است. این کارشناس مسئول با بیان اینکه شهرستان‌های بافق و بهاباد از نقاط زلزلهخیز استان هستند، می‌گوید: ایستگاه‌های لرزهنگاری برای سنجش شدت زلزله و شناسایی محل وقوع زلزله کاربرد دارند. وی ادامه می‌دهد: مکان‌یابی ایستگاه‌های جدید از سوی شبکه لرزهنگاری استان انجام شده است، اما ساخت و تجهیز آنها از سوی موسسه ژئوفیزیک کشور انجام می‌شود.
گسلهای زلزلهخیز یزدبه گفته زارع زاده، گسلهای اطراف یزد شامل 2 نوع فرعی و اصلی است و در مجموع 105 گسل را شامل می‌شود که البته تعداد کمی از آنها فعال هستند.
این کارشناس با بیان اینکه فاصله گسلهای فرعی به یزد 10 کیلومتر و گسلهای اصلی 80 تا 180 کیلومتر است، می‌گوید: گسل اصلی شهر یزد از دهشیر تا بافت کرمان به طول حدود 400 کیلومتر گسترده شده و تاکنون نیز زلزله ای نداشته است.
وی در مورد این گسل پیش بینی میکند به دلیل اینکه زمین در حال ذخیره سازی انرژی است، ممکن است زلزله ای بزرگ در انتظار این گسل باشد.
کارشناس مسئول شبکه لرزهنگاری استان اضافه میکند: روزانه به طور متوسط 2 تا 3 زمین لرزه در استان رخ می‌دهد که بزرگی آنها بین 2 تا 3 ریشتر است و البته تاکنون خسارتی از ناحیه آنها به استان وارد نشده است.
وی بزرگ‌ترین زلزله استان یزد را مربوط به زلزله طبس در سال 1357 به بزرگی 7/7 ریشتر اعلام و اضافه میکند: زلزلهها معمولاً در عمق 10 کیلومتر به پایین تر زمین رخ می‌دهد و از این رو 4 ایستگاه لرزهنگاری استان روی سنگ بستر شهرهای بافق و مهریز و مناطق صدرآباد ندوشن و چک‌چک اردکان ساخته شده است.
کاربرد اطلاعات ایستگاه‌های لرزهنگارییکی از کارشناسان ژئوفیزیک استان نیز معتقد است با توجه به شرایط گسلهای موجود در استان، زلزله ای به مراتب مخرب تر از زلزله بم در انتظار استان است، از این رو ایجاد ایستگاه‌های لرزهنگاری جدید به ویژه در نقاط زلزلهخیز استان لازم و ضروری است.
«حمید مهرنهاد» می‌افزاید: استفاده از اطلاعات ایستگاه‌های لرزهنگاری و تحلیل زلزله‌های وقوع یافته، بسیار اهمیت دارد.
وی ادامه می‌دهد: اطلاعات این ایستگاه‌ها برای سنجش امواج و عکسالعمل زمین لرزه در استان کاربرد دارد و می‌توان از آنها برای پیشگیری و کاهش خسارات احتمالی زلزلهها اقدام کرد.
قدرت تحلیل زلزله در ایستگاههابه گفته این استاد دانشگاه یزد، براساس اطلاعات دستگاه‌های زلزله‌سنج و با توجه به پهنه‌بندی برای شناسایی نقاطی که به هنگام زلزله با دوره بازگشت مشخص بیشترین خسارات را می‌بینند، می‌توان برای مدیریت بحران آماده شد.
مهرنهاد با بیان اینکه اطلاعات لرزهنگاری 5 شهر استان شامل بافق، بهاباد، اردکان، میبد و یزد، ریزپهنهبندی شده است، به همشهری می‌گوید: ایستگاه‌های لرزهنگاری قدرت تحلیل زلزله‌های رخ داده را به کارشناسان و مسئولان شبکه لرزهنگاری استان می‌دهد. وی ادامه می‌دهد: نقاط لرزه‌خیز استان به 4 بخش تقسیم شده که اطلاعات زمینلرزهها در این نقاط، از سوی ایستگاه‌های لرزهنگاری مشخص و جمعآوری می‌شود.
این کارشناس ادامه می‌دهد: لرزه‌خیز بودن استان گاهی زمین‌لرزه‌‌هایی را به دنبال ندارد بلکه فقط منجر به لرزش زمین می‌شود که ممکن است در نهایت شکاف در زمین ایجاد و خسارت‌هایی به بناها و سازه‌ها وارد کند. مهرنهاد می‌گوید: اطلاعات ایستگاه‌ها می‌تواند در شناسایی این نقاط و انجام اقدامات پیشگیرانه از جمله مقاومسازی سازه‌های قدیمی و ساخت بناهای مقاوم جدید کارآمد باشد. به گفته این استاد دانشگاه، ترک‌هایی که در بدنه بناهای قدیمی در شمال یزد از جمله در تکیه امیرچخماق یزد اتفاق افتاده، ناشی از لرزش‌های زمین است. وی اظهار میکند: شکاف زمین در محدوده دشت یزد- اردکان نیز ناشی از امواج لرزه‌خیز است که می‌توان با تجهیزات ایستگاه‌ها قدرت پیش‌بینی را افزایش و نقاط تجمع زلزله را شناسایی کرد.
تقویت ساخت و سازها برای کاهش آسیباین استاد دانشگاه، استفاده از اطلاعات ایستگاه‌ها را برای اقدامات پیشگیرانه به‌منظور تقویت ساخت و سازهای جدید و مقاومسازی سازه‌های قدیمی موثر می‌داند. مهرنهاد می‌گوید: ایستگاه‌های لرزهنگاری همچنین قادر به تشخیص بزرگی زلزله و میزان انرژی آزاد شده زمین هستند که می‌توان بر اساس آنها خسارت‌های ناشی از زلزله را تخمین زد. به گفته وی، می‌توان از این اطلاعات در مقاومسازی ساختمان‌ها هنگام طراحی و بهسازی سازه‌های قدیمی که به عنوان بافت تاریخی ارزشمند محسوب می‌‌شوند، بهره برد.
این کارشناس ادامه می‌دهد: استفاده از اطلاعات ایستگاه‌های لرزهنگاری برای پیش‌بینی اقدامات مورد نیاز در زمان بحران یا مدیریت بحران نیز کارآمد هستند؛ به عنوان مثال می‌توان با استفاده از این اطلاعات و شناسایی نقاط در معرض خطر، فضاهایی برای کاهش خسارات ناشی از زلزله پیش‌بینی و طراحی کرد.
مهرنهاد می‌افزاید: برای مثال در ژاپن با استفاده از اطلاعات ایستگاه‌های لرزهنگاری، انبارهایی ساخته شده که وسایل نجات مصدومین این قبیل حوادث در آنها قرار دارد تا زمان وقوع زلزله، امدادرسانی با به‌کارگیری نیروهای مردمی به سهولت انجام شود.
به گفته وی، در برخی از کشورهای دنیا از اطلاعات ایستگاه‌های لرزهنگاری، نقشه‌های جی.آی.اس تهیه شده است که به عنوان مثال حتی تعداد درختان در مناطق لرزه‌خیز و انشعابات مختلف از جمله آب و گاز را مشخص کرده و اثرات و خسارات ناشی از زلزله بر این آیتم‌ها بررسی شده است تا در موقع بحران، به بهترین نحو امدادرسانی و مدیریت بحران انجام شود.
وقوع 4 هزار زلزله خفیف طی 4 سال در یزد
یکی از اساتید دانشگاه یزد می‌گوید: مطالعات پژوهشی در رابطه با بررسی و تجزیه و تحلیل زلزله‌های ثبتشده در محدوده استان انجام شده است. «حمید مهرنهاد» اضافه میکند: بر اساس این کار پژوهشی، از سال 1998 تا 2002 میلادی یعنی در مدت 4 سال، بیش از 4 هزار زلزله با شدتهای نسبتاً پایین در اطراف شهر یزد رخ داده است.