کارشناس اجتماعی می گوید:هزینه های زندگی اکنون بسیار سر سام آور شده و همه خانواده ها از سطح رفاه مناسبی برخوردار نیستند که بچه های آنها بتوانند از امکانات تفریحی و رفاهی و ورزشی استفاده کنند.
به گزارش تابناک ایلام؛ با شروع تابستان و فراغت از تحصیل و درس و مدرسه، بسیاری از بچه روانه کلاس های آموزشی، ورزشی و هنری می شوند و برخی استراحت در منزل را انتخاب می کنند و برخی با تلاش مجدانه فرصتی برای کسب درآمد و تامین مخارج مدرسه در کوچه و بازار و پارک های شهر دست فروشی و شغل های خرد را انتخاب می کنند.
فرقی نمی کند از بلال فروشی تا زولبیا بامیه، از پشمک و یخ در بهشت تا پخش آگهی تبلیغات شرکت ها، فروختن فال حافظ و کتاب های کوچک دعا تا وزن کشی و واکس در خیابان همه از کارهای خرد و کوچکی است که بسیاری از کودکان با جثه های نحیف در این روزهای گرم طاقت فرسا به آن مبادرت می ورزند.
این کودکان کار فصلی همچون سایر همسالان خود دوست دارند در فلان باشگاه ورزشی یا کلاس هنری و آموزشی حضور یابند اما بدلیل شهریه های زیاد این کلاس ها؛ این افراد طبقه ضعیف، ترجیح می دهند به جای بازیگوشی و صرف اوقات فراغت خود به بطالت با حضور در بازار و دنیای کار دستمزدی هر چند اندک کسب کنند تا هزینه روزمره تحصیل مهرماه آتی خود را تامین کنند.
این افراد عموما از طبقه های فقیر و دارای معیشت نامناسب اقتصادی هستند که برای کمک به والدین خود و برخی نیز برای تامین هزینه های تحصیل سال بعد جذب بازار کار و دست فروشی می شوند.
یکی از این کودکان گفت: هشت سال دارم و امسال به کلاس دوم ابتدایی می روم، همراه برادرم رضا از باغ های اطراف شهر آلو و ذرت می خریم و در کنار جاده در بسته های کوچک آن را به رهگذران می فروشیم.
مهران کرمی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: روزی حداقل 35 هزار تومان درآمد دارم و همه پولهای مان را در یک قلک می ریزیم تا اول مهر بتوانیم لباس، کیف و کفش مناسب همچون سایر دوستان مان بخریم.
وی ادامه داد: تازه امسال تصمیم گرفته ایم که اگر پول مان زیاد شد چند تکه لباس برای خواهر و مادرم هم بخریم تا آنها خوشحال شوند.
برادر مهران که خود را 11 ساله و دانش آموز کلاس پنجم معرفی کرد نیز گفت: پدرم کارگر ساده است و توان تامین هزینه های زندگی مان را ندارد ما هر سال تابستان ها دست فروشی می کنیم.
رضا در جواب سوال از اینکه دوستانت تو را در حین دست فروشی ببینند ناراحت نیستی، گفت: نه، من کار می کنم و درآمد دارم به قول مادرم کار که عار نیست، مرد باید نان در بیاورد و تن پرور نباشد.
وی افزود: ما پنج تا بچه هستیم و پدرم توانایی مالی خوبی ندارد به همین خاطر دوست داریم که اول مهر همه با لباس ها و کیف و کفش نو مثل بقیه بچه ها به مدرسه برویم برای همین در طول سال خوب درس می خوانیم تا قبول شویم و تابستان با خیال راحت کار کنیم.
وی در جواب اینکه اگر بزرگ بشوی چکاره خواهی شد افزود: خیلی دوست داریم مهندس بشم و حتما تلاش می کنم تا پولدار شوم و زندگی خوبی برای پدر و مادر و خواهر و برادرهایم بسازم.
یکی دیگر از این کودکان که در پارک کوثر مشغول فروش پشمک و بستی قیفی بود، گفت: برادرم در پارک کار می کند و در کنار وسایل بازی بلیط فروشی می کند من هم با فروش بستنی و پشمک برای خودم کاسبی می کنم.
علیرضا سرحدی که خود را 12 ساله و دانش آموز کلاس ششم معرفی کرد، افزود: خیلی دوست دارم که به کلاس شنا و فوتبال بروم اما شهریه هر کدام بیش از 40 هزار تومان بود که خانواده ما هم توان پرداخت آن را نداشت برای همین در پارک مشغول دست فروشی شدم هم کاسبی می کنم و هم خودم را با شاد کردن دیگران سرگرم کرده ام.
وی توضیح داد: از اول تابستان تا الان بیش از 200 هزار تومان پول در آورده ام که بخشی از آن برای هزینه درمان پای پدرم دادم و اکنون باید بیشتر کار کنم تا پول زیادتری در بیاورم و بتوانم یک دوچرخه برای خودم بخرم.
وی ادامه داد: بچه های فقیر از همه چیز حتی بازی و شادی هم فقیر هستند چون همه تفریح ها و خوشی ها مال بچه های پولدار است، من هم دوست داشتم در خانواده ما مشکل مالی و اجاره عقب مانده نبود تا مادرم شب ها گریه نکند اما چکار کنم که وضع زندگی مان خوب نیست و باید از همین بچگی کار کنیم تا کمک حال خانواده باشیم.
** عقده بازی و سرکوب کردن آن
یک کارشناس اجتماعی گفت: هزینه های زندگی اکنون بسیار سر سام آور شده و همه خانواده ها از سطح رفاه مناسبی برخوردار نیستند که بچه های آنها بتوانند از امکانات تفریحی و رفاهی و ورزشی استفاده کنند.
مینا رحیمی زاد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: بسیاری از کودکان حتی برای کمک به معاش خانواده مجبور می شوند ترک تحصیل کنند یا به صورت پاره وقت و پس از اتمام ساعات درسی به کار نیمه وقت بپردازند.
وی ادامه داد: این کودکان هر چند کودکان کار محسوب می شوند اما شرایط و مقتضیات اقتصادی خانواده آنها را مجبور به حضور در بازار کار کرده تا با انجام کارهای خرد درآمدی هر چند ناچیز بدست آورند.
رحیمی زاد اضافه کرد: تلاش و اراده بسیاری از این افراد کوچک جثه قابل ستایش است اما با توجه به اینکه این افراد میل به بازی و سرگرمی را در خود سرکوب می کنند و همچون بزرگترها وارد فضای اقتصادی می شوند زیاد نمی توانند به آرامش فکری در بزرگسالی برسند زیرا از همین سن کم احساس مسئولیت بزرگسالی بر دوش آنان سنگینی می کند و خود را وارد فضای کسب و کار و تنش های اقتصادی می کنند.
وی توضیح داد: سرکوب کردن بسیاری از نیازهای درونی این کودکان و کشتن میل بازی در وجود آنها موجب مشکلاتی برای آنها می شود و به عنوان یک عقده همواره با این مساله مواجه هستند.
** برگزاری اردوهای تفریحی تابستانه
رحیمی زاد می گوید: باید مسئولان آموزش و پرورش برای بهره گیری از خلاقیت کودکان و نوجوانان و همچنین سالم سازی اوقات فراغت آنان یک اقدام اساسی و برنامه ریزی مناسب داشته باشند.
وی افزود: به عنوان مثال در طول تابستان برگزاری یک اردوی تفریحی، ورزشی، هنری و سرگرمی 10 روزه در شهرها و مناطق مختلف، یک خاطره بیاد ماندنی در ذهن کودکان باقی می گذارد.
وی اضافه کرد: اکنون در بسیاری از کشورهای خارجی این مسئولیت تفریحی به عهده مدارس است و همه دانش آموزان با رضایت والدین خود در آن شرکت می کنند.
رحیمی زاد توضیح داد: علاوه بر بازی های گروهی و سرگرم کنند و برخورداری از لحظاتی شاد انجام مسابقات، رقابت پذیری، خلاقیت و ایده سازی و همچنین تفریح و یادگیری بسیاری نکات اخلاقی و آموزشی دستاورد این اردوهای آموزشی است که باید مسئولان آموزش و پرورش بر روی آن برنامه ریزی کنند.
** حرفه آموزی و ایده پروری
این کارشناس اجتماعی گفت: مسئولان آموزش و پرورش و مسئولان فرهنگی کشور باید هزینه های اوقات فراغت را تجمیع کنند و یک متولی خاص به برنامه ریزی برای آموزش و ایجاد خلاقیت با برگزاری دوره های خاص فنی و خلاقه بپردازد تا هر دستگاهی یک برنامه نگذارد.
رحیمی زاد اظهار کرد: سنین پایین بهترین زمان برای آموختن، فرهنگ سازی، تبیین بهترین آموزه های دینی و اخلاقی و افزایش سطح هوش و احساس کنجکاوری و برانگیختن حس خلاقیت در کودکان است که باید متولیان امر به ان توجه داشته باشند و در سه ماه تابستان بچه ها را رها نکنند.
وی افزود: بسیاری از کلاس های آموزشی به دلیل هزینه هایی که برای والدین به همراه دارد یا ساعات نامناسبی که برگزار می شود با کم رقبتی بچه ها و والدین مواجه می شود.
وی ادامه داد: مدارس، مربیان و فرهنگیان ظرفیت بسیار خوبی برای برگزاری دوره های تابستانی هستند که باید نهایت استفاده را از این ظرفیت ببریم.
** عرضه ایده و خلاقیت کودکان در بازار
این کارشناس اجتماعی گفت: می توان با برنامه ریزی دقیق برای همه کودکان و نوجوانان علاوه بر ایجاد لحظات شاد و سرگرم کنند با برگزاری نمایشگاه هایی در سطح شهر هنر و خلاقیت آنان در غالب نقاشی، طراحی صنایع دستی، رباتیک، برگزاری مسابقات ورزشی و سرگرمی استفاده کرد و از محل فروش و عرضه آنها به افراد جوایز نقدی داد تا علاوه بر سرگرمی و ایجاد روحیه نشاط با ارزش کار خود بیشتر آشنا شوند و خلاق بار بیایند و کمک هزینه ای برای سال تحصیلی آینده خود نیز کسب کنند.
رحیمی زاد تاکید کرد: باید مسئولان و متولیان فرهنگی و آموزشی نسبت به سالم سازی اوقات فراغت آینده سازان کشور احساس مسئولیت بیشتری بکنند و اعتبارات اختصاص یافته در این زمینه را به بهترین وجه هزینه کنند زیرا تربیت یک نسل خلاق و ایده پرور آینده ای مترقی و پیشرفته کشور را تضمین می کند. /م
