10 درصد جمعیت استان يزد يعني قريب 100 هزار نفر را سالمندان تشكيل ميدهند ولي هر چند بخش زيادي از آنها خوشبختانه همچنان در کنار خانواده و فرزندانشان زندگی میکنند ولي نیازمند گذران عمر در فضايی شاد و مفرح هستند.
بهزيستي در سالهاي اخير در همين راستا در كنار مراكز نگهداري شبانهروزي و دائم سالمندان اقدام به راهاندازي مراكز روزانه سالمندان كرده كه در اين اين مراكز علاوه بر تامین بخشی از نیازهای سالمندان، به آنها آموزشهاي مختلفي را نيز ارائه ميكنند.
برنامههاي اين مراكز كه شامل ارائه خدمات سلامتي، درماني، مشاورهاي و آموزشي و تفريحي است در واقع دریچهاي اميدواركننده براي کاهش عوارض پیری برای جمعیتی روز به سالمند شدن كشورمان و به تبع استان يزد است.
با يكي از سالمندان اين مراكز همراه شديم تا بيشتر با خدمات و برنامههاي اين قبيل مراكز آشنا شويم، آنها معمولاً هر روز صبح به تنهايي يا با يكي از فرزندانشان به اين مراكز مراجعه ميكنند ولي سوژهي ما ساعت 7.30 صبح قبراق و سرحال در محل قرار يعني ایستگاه اتوبوس حاضر شده است.
هر چند از این همه شور و هیجانی اين زن سالخورده در تعجبم ولي به روي خود نميآورم و همراه وي مسيرمان تا آسايشگاه را ميپيماييم.
آسايشگاه در واقع خانهای دو طبقه با نمايي معمولي است که بر سر در آن تابلويي با عنوان آسایشگاه به چشم ميآيد، پیرزن زنگ خانه را ميزند و چند دقيقه بعد، زني ميانسال با مهرباني ما را به داخل مركز راهنمايي ميكند.
طنين همخواني قران بانوان از يكي از اتاقهاي خانه به گوش ميرسد، وارد ميشويم به احترام قران آهيته سلام ميكنيم و در گوشهاي مينشينيم.
قران که تمام ميشود، همگی شروع به احوالپرسی از يكديگر ميكنند و قاری قران را که خود نيز يكي از سالخوردگان اين مركز است و او را به اسم «ملا مهین» ميشناسند با ذکر صلوات تشویق ميكنند.
سالمندان مركز كه در اين روز قريب 15 نفر ميشوند، سپس براي صرف صبحانه دور تا دور میزي مينشينند و هر يك صبحانههایي را كه با خود آوردهاند را روی میز پهن ميكنند.
زن مهربان و میانسالی که به ظاهر یکی از کارکنان آسایشگاه است، از داخل آشپزخانه با سینی بزرگی از ليوانهاي چای خوشرنگ وارد اتاق ميشود و در حالي كه با بانوان مركز احوالپرسی میکند، لیوانهاي چای را به انها و من تعارف ميكند.
حالا همگی با شور خاصی مشغول صرف صبحانه ميشوند و گهگاهي نيز در بين صبحانه با يكديگر در مورد خانواده و مسائل روزمره سخن ميگويند.
سفرهي باصفا و صميمي صبحانه كه جمع ميشود، بانوان سالخورده وسایل کاردستی و عروسکسازي خود را روي همان ميز پهن ميكنند و هر يك ايدههاي خود براي ساخت كار جديدشان را مطرح ميكنند. یکی برای نوهاش خرس میسازد و یکی بادبادک درست میکند، یکی هم برای زمستان نوه تازه به دنیا آمدهاش، شال و کلاه میبافد .
زمان فراغتي پيش ميآيد كه به همراه کارمند آسایشگاه براي مشاهده ديگر قسمتهاي اين آسايشگاه كوچك اما پويا و زنده، راهنمايي بگيرم و او، من را به مكاني كه همانند يك کلینیک فیزیوتراپی ولي كوچكتر است هدايت ميكند. در اين بخش يك فيزيوتراپ و دو پرستار مشغول توانبخشی و ارائه خدمات درماني به چند بانوي سالخورده هستند.
زمانی که با مسئول آسایشگاه صحبت ميكنم، متوجه ميشوم که عليرغم خدماتی که از صبح تا ظهر به سالمندان در اين مركز ارائه ميشود، هزینهی بسیار کمی که غالباً در توان مالی بسياري از افراد جامعه است، از خانوادهها اخذ ميشود.
نكته جالب توجه در اين بازديد نيم روزه اين بود كه سالمندان بدون هیچ اجباری بلکه با علاقهي خودشان هر روز در اين آسایشگاه حضور مييابند و حوالی ظهر نیز برای صرف ناهار به خانههایشان بازميگردند.
«محمد حسین غنیمت» معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی استان یزد نيز با اشاره به فعاليت 16 مرکز روزانه سالمندان در استان، به خبرنگار ایسنا میگوید: اين مراکز كه برای خدماترسانی به سالمندان راهاندازی شده است، روزانه به بيش از 50 سالمند استان خدماتی آموزشی، حرفهآموزی و توانبخشی ارائه میدهد.
وی اضافه ميكند: علاوه بر این مراکز، شش مرکز ویزیت در منزل نيز با حضور کادر پرستار، روانشناس و مددکار و همچنين 12 مرکز مراقبت در منزل نیز تحت پوشش بهزیستی به ارائه انواع خدمات بهداشتي، درماني و توانبخشی به سالمندان در استان مشغول هستند.
این مسئول از ایجاد کانونهای فرزانگان در استان خبر ميدهد و بيان ميكند: این کانونها که متشکل از جمعیت سالمندان پویا، علاقمند و فعال اجتماعی است تا پایان سال جاری در تمام شهرستانها ایجاد خواهند شد .
وی در مورد اهمیت ایجاد این مراکز تصریح ميكند: برگزاری دورههای آموزشی مهارتآموزی و پیری سالم از مهمترین اهداف این مراکز است لذا با محوریت مقابله با عوارض پیری جمعیت سالمند کنونی استان، راهاندازی میشوند.
غنیمت با بیان این که سالمندان نیاز به حمایت خیرین و تشکلهای حمایت از سالمندان دارند، ميگويد: متاسفانه دولت توان کافی برای حمایت ندارد اما خیرین و تشکلها میتوانند از سالمندان، حمایتهایی مادی و معنوی داشته باشند.