«علی اصغر صمدیاني یزد» در اين رابطه اظهار مي‌كند: در آثار کشف شده در منطقه تاریخی غربالبیز مهريز، زیورآلاتی از جنس طلا متعلق به دوران اشکانی کشف شده که قدمت آنها به حدود دو هزار سال پیش بازمی‌گردد.
وي با بيان اين كه قبلاً نيز در برخی از دیگر سایت‌های باستان‌شناسی استان، زیورآلاتی با قدمت‌هایی مشابه کشف شده است، اضافه مي‌كند: نکته جالب توجه این است که آثار مكشوفه‌ي اخير از ظرافت‌های بیشتر و بسیار پیشرفته‌تری نسبت به طلاهای متعلق به عصر صفوی و دوران پس از اسلام تاکنون، برخوردار هستند.
این مسئول با بیان این که قدمت زرگری در یزد تنها به زیور آلات محدود نمی‌شود، مي‌گويد: پارچه‌های «گلابتون» و «زری‌بافی» که اكنون بافت آنها کاملاً منسوخ شد، روزگاري در اين ديار با استفاده از مفتول های طلا و نخ ابریشم انجام می‌شده كه نحوه بافت و زیبایی آنها با توجه به قدمت آنها، در آن دوران بسيار حیرت‌انگیز بوده است.
صمدیاني با اشاره به ثبت برخي مصنوعات زرگري يزد در فهرست آثار ناملموس کشور، بیان مي‌كند: زنجیرهای «چینابی»، «هل و گل»، «هل» و «توپ ملیله یزدی» و همچنين دستبند «اشرفی» به ثبت ملی رسیده است كه در اين بين زنجیر «چینابی» معروفترین اثر به ثبت رسیده است.
وی با اشاره به ویژگی این هنرصنعت تصریح مي‌كند: شیوه‌ی ساخت خلاقانه و پیچیده این زیورآلات منجر شده تا کپی‌برداری دستگاهی از این آثار ممکن نباشد و نمونه‌هايي از آنها که حتی قدمتی حدود 500 سال نيز دارند، جز در حیطه‌ی صنایع دستی یزد موجود نباشد.
معاون میراث فرهنگی استان در ادامه به زنجير «چينابي» به عنوان يكي از زيوآلات سنتي يزد اشاره و در مورد ان اظهار مي‌كند: نام اين زنجير به نوع و نحوه‌ی ساخت آن مربوط مي‌شود چرا كه نرمی این زنجیر باید مانند آب باشد به عبارتي بايد چیده شده به نرمی آب باشد.
وي دو مدل «ساده» و «کنیک یا مخروطی» را براي اين نوع رنجير برمي‌شمارد و با بيان اين كه اصول و پایه ساخت این نوع زنجیر شامل رشته‌ها و مفتول‌های نرم طلاست، مي‌گويد: زنجیر چینابی با حلقه‌های تابیده‌ی طلا در عیار 20 که عیار مخصوص طلای یزد است و نيز با بكارگيري آلیاژهای مس و نقره، ساخته مي‌شود.
صمدیانی با بیان این که زنجیر «هل و گل» و «هل» به رغم تشابه اسمي کاملاً با یکدیگر متفاوت هستند، بيان مي‌كند: زنجیر هل با روش ملیله و با استفاده از مفتول‌های طلا ساخته می‌شود تا این که به مجموعه‌ی زیبای هل و گل تبدیل شود، در حالی که برای ساختن زنجیر هل از قاب‌هایی که مفتول‌های طلا را در آن تعبیه می‌کنند، استفاده می‌شود و میان این هل‌ها، زنجیرهای چینابی قرار می‌گیرد.
اين مسئول در پايان خاطرنشان مي‌كند: سایر زیورآلات ثبت شده نیز دارای روش‌های ساخت پیچیده و جالب توجهی هستند که امید است علاوه بر ثبت ملی، بتوانیم آنها را به ثبت جهانی نیز برسانیم.