حجت‌الاسلام «زین‌العابدین توحیدی‌خواه» در رابطه با چگونگی آغاز فعالیت‌های انقلابی در ابرکوه و روستاهای آن، اظهار کرد: بحث انقلاب از سال 42 که حضرت امام(ره) قیام کردند و به نجف تبعید شدند، از سوی یاران ایشان ادامه داشت تا این که در حدود سال 56، عموم مردم آگاه و بیدار شدند و اعتراضات عمومی از سوی کسبه، بازار و مردم عادی آغاز شد.
وي اوج حوادث انقلاب را 56 تا 57 دانست و افزود: با قیام عمومی مردم، در 12 بهمن امام(ره) وارد ایران شدندو دولت موقت تشکیل دادند و اين در حالي بود كه «شاپور بختیار» که آخرین نخست‌وزیر شاه بود با تمام وجود برای حفظ نظام پهلوی مقاومت می‌کرد.
حجت‌الاسلام توحیدی‌خواه که در سال 57 نوجواني 16 ساله بوده است، ابراز ني‌كند: در روستای اردی، تحصیلات را تا کلاس پنجم ابتدایی ادامه دادم ولي امکان تحصیل در مقاطع بالاتر در روستا وجود نداشت و ما مجبور بودیم برای ادامه تحصیل به شهر ابرکوه مراجعه کنیم و به علت نبودن وسیله نقلیه، مجبور بودیم با الاغ یا به‌صورت پیاده به شهر بیاییم كه میسر نبود.
وی ادامه داد: در شرف انقلاب که راهپیمایی‌ها در سال 57 آغاز شده بود، فضای راهپیمایی‌ها در ابرکوه شکل می‌گرفت و به روستاها هم کشیده می‌شد. البته در روستا تظاهرات کنندگان از یک روستا به روستای دیگر می‌رفتند.
مدیر اسبق حوزه علمیه ابرکوه در ادامه یادآور شد: در جریان فعالیت‌های انقلابی، اسامی من و چند نفر دیگر را به‌عنوان معترض به ژاندارمری داده بودند ولي آنها هرگز موفق به دستگیری ما نشدند. بعد از اين كه انقلاب نيز پيروز شد، حفاظت از روستاها بر عهده خود مردم بود که من و سایر دوستان به نوبت اطراف روستا و محله‌ها کشیک می‌دادیم.
حجت‌الاسلام توحیدی‌خواه با بیان این که پیش از اوج‌گیری نهضت محدودیت زیاد بود و کسی نمی‌توانست علیه حکومت حرفی بزند، بيان كرد: آن زمان تنها یک ژاندارمری در ابرکوه و یکی هم در اسفند آباد بود که بعضاً در ابرکوه با تظاهرات مردم مقابله می‌کردند؛ اما در روستا به علت بُعد مسافت و کمبود نیرو زیاد نمی‌توانستند برای مردم محدودیت ایجاد کنند.
وي ادامه داد: محوریت فعالیت‌ها بیشتر با روحانیت بود که یکی از آنان به نام شیخ «حسین فاضل» روی منبر با شجاعت و بدون اندکی ترس، بر علیه حکومت ظالم پهلوی روشنگری و مردم را مطلع می‌کرد.
وی با بیان این که در زمان انقلاب به خوبی اهداف قیام امام(ره) را درک می‌کردم، گفت: به واسطه حضور همیشگی در مجالس روضه به همراه پدر و مادر اطلاعاتی از دین اسلام داشتم و زمانی که 11 سال بیشتر نداشتم، همیشه این سؤال در ذهنم بود که چرا رئیس مملکت نباید یک مرجع تقلید یا روحانی باشد.
امام جمعه موقت پیشین ابرکوه ابراز کرد: در همین راستا وقتی قیام امام خمینی(ره) علنی شد، آن سؤالی که همیشه در ذهن داشتم رفته‌رفته به پاسخ می‌رسید که قرار است این کشور یک رهبر دینی و مرجع تقلید داشته باشد.
توحیدی‌خواه در ادامه تفاوت امکانات قبل و بعد از انقلاب را زمین تا آسمان عنوان کرد و گفت: در روستا هیچ‌گونه امکانات زیرساختی، بهداشتی، رفاهی و ديگر وجود نداشت. البته در اوایل انقلاب محدوده ابرکوه بسیار کوچک بود، اما در سال‌های بعد محدوده شهرها و روستاها گسترش یافت و کم‌کم با جاده‌سازی رفت‌وآمدها نیز تسهیل شد.
وی تصریح کرد: آن زمان ابرکوه فاقد برق سراسری بود و تنها یک موتور برق داشت که از اذان مغرب روشن می‌شد تا حدود نیمه‌های شب و عد از این ساعت مردم می‌بایست برای روشنایی از چراغ‌هاي نفتي استفاده کنند.
مدیر اسبق حوزه علمیه ابرکوه تأکید کرد: در روستاها مدارس تنها پنج پایه داشت که دانش‌آموزان مجبور بودند برای ادامه تحصیل به شهر بیایند که این امکان نیز برای اکثر مردم فراهم نبود. از نظر پزشک نیز تعداد پزشکان ابرکوه به انگشتان یک دست هم نمی‌رسید که آن هم بعضاً از پاکستان و هندوستان بودند.
حجت الاسلام توحیدی‌خواه با اشاره به برخی دیگر از مشکلات مردم در حکومت پهلوی افزود: مشکلی که ما داریم این است که نسل جدید مشکلات قبل از انقلاب را ندیده و باور کردنش برای آنان سخت است که وضعیت زندگی مردم چقدر اسفناک بوده و امروز شاهد چه پیشرفت‌هایی هستیم.
وی که پس از انقلاب وارد مدرسه علمیه محمودیه شیراز، سپس مدرسه علمیه ذوالفقار اصفهان و بعد از آن نیز راهی حوزه علمیه مشهد شده بود، اظهار کرد: با وجود جنگ تحمیلی، انواع تحریم‌های مختلف اقتصادی، وجود منافقین و بسیاری از ناهنجاری‌های دیگر، بازهم پیشرفت‌های ایران چشمگیر بوده است.
امام‌جمعه موقت پیشین ابرکوه، یادآور شد: با وجود همه مشکلات، نظام جمهوری اسلامی بیشترین امکانات را فراهم کرده است لذا اگر مردم هنوز هم ناراضی هستند، برخی توقعات امروزی را در نظر می‌گیرند بدون این که وضعیت فعلی را با پیش از انقلاب مقایسه کنند.
توحیدی‌خواه با بیان این که برخی مسئولین کشوری از نظر مسئولیتی منحرف شده‌اند، تأکید کرد: در یک نظام اسلامی سبک زندگی مسئولان باید مانند مردم سطوح پایین جامعه باشد.
وی تصریح کرد: وقتی مردم به‌ویژه نسل جدید که تصویری از وقایع قبل از انقلاب نداشته و نسل جوانی که با هزاران مشکل ازجمله بیکاری، فقر، ازدواج، مسکن مواجه است، زندگی‌های اشرافی برخي مسئولان را می‌بیند، دیدگاهش نسبت به اهداف اسلامی تغییر می‌کند.
این روحانی ابرکوهی عنوان کرد: امروز با وجود امکانات پیشرفته فضای مجازی، دشمن بی‌وقفه در تلاش است تا انقلاب اسلامی را به زانو درآورد اما خطر واقعی ناهنجاری‌های داخلی است و مسبب آن نیز مسئولینی هستند که برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری صحیح ندارند.
توحیدی‌خواه با تأکید بر این که انقلاب اسلامی در دنیا نمونه است، ابراز کرد: مسئولین امروز باید طوری رفتار کنند که بتوانند روحیه احساس مسئولیت اوایل انقلاب را که در همه مسئولین و جوانان وجود داشت، به نسل جدید که انقلاب متعلق به آنان است منتقل کنند.