به گزارش تابناک یزد؛ انسان ها در طول تاریخ کوشیده اند تا پناهگاهی امن و راحت جهت زندگی برای خود فراهم آورند تا از هرگونه خطر در امان باشند و بتوانند زندگی توام با آرامشی را در این پناهگاه ها به سر برند برای همین استفاده از عناصر طبیعی مثل آب و خاک از اولین دست مایه های بشر برای ساخت خانه بود.
پیشرفت علم، فناوری و تکنولوژی سبب شد تا انسان علوم نوین را در ساخت مصالح ساختمانی دخیل کند که همین مهم سبب ایجاد کارخانه های صنعتی شد که تولیدات این کارخانه ها بشر را در ساخت خانه از معماری گلین به سمت معماری بین الملل سوق داد.
تغییر ساختاری که دیگر در آن رنگ و بویی از مصالح و عناصر طبیعی نبود و جای خود را به انواع مصالح مصنوعی و غیرطبیعی دادند و این چنین معماری بومی هرمنطقه را که نشئت گرفته از ارزش ها، باورها، عقاید و فرهنگ مردم بود نشانه رفت؛ معماری که با شرایط اقلیمی و اب و هوای آن منطقه عجین و روح زندگی را در خود پرورانیده بود.
معماری خاک یکی از انواع معماری های بومی است که توانست تاریخ را تا به امروز سیر کند و همچنان باشکوه، مستحکم و پابرجا بماند. این معماری با گذشت سالیان بسیار همچنان یکی از مهمترین عوامل انتقال دهنده تفکر، باور، عقاید و ارزش های مردمی است و با تمام نوآوری هایی که در دل خود دارد؛ خانه های گلی را به یکی از بکر ترین مناطق گردشگری و توریست پذیری مبدل ساخته است به نحوی که زندگی در آن به آرزوی تمامی بازدید کنندگان تبدیل شده است.
یکی از جذابیت های دیگر معماری با خاک یا معماری گلین سازگاری آن با محیط زیست می باشد. سازگاری که در ساخت بنا نسبت به معماری امروزی آب بسیار کمتری مصرف نموده و مصالح آن از دل طبیعت می باشد؛ همچون معماری امروزی ساخت مصالح آن آلودگی هوا را به همراه ندارد و طبیعت را آلوده نمی کرد؛ حیات را حق همه جانواران می دانست و همگام و همسو با طبیعت در ابقای زندگی نقش ایفا می کرد.
این معماری ساده اما پر رمز و راز در طول تاریخ و در تمدن های گوناگون نیز مورد توجه بوده و همواره ارائه کننده تصویری زیبا از اماکنی مقدس همچون مساجد، کلیساها، صومعه ها، اهرام و... بوده است.
این معماری امروزه نیز به دلیل ساختاری که سبب صرفه جویی در مصرف انرژی می شود مورد توجه تمامی دانشمندانی قرار گرفته است که عصر حاضر را عصر بحران انرژی می نامند.
پس از صرفه جویی در مصرف انرژی، بی شک استحکام، دوام و پایداری این معماری در دیوار چین، باروهای عظیم دفاعی اطراف شهرهای اروپا، آفریقا و خاورمیانه در قرن 12 مشهود است.
معماری با خاک که در تاریخ ریشه دوانده است در سراسر دنیا مشهود و کارآمد بوده و سازنده کاخ ها و بناهای عظیم و باشکوهی بوده است. بناهایی که از شمال اروپا در نروژ، سوئد و دانمارک با عبور از انگلیس، آلمان، فرانسه ، اسپانیا، ایتالیا، مغرب، آفریقای غربی و شرقی و مرکزی تا جنوب آفریقا و همچنین در آمریکای شمالی و لاتی، خاورمیانه، آسیا و استرالیا جاری بوده است.
سید مصطفی فاطمی، مدیرکل میراث فرهنگی استان یزد با اشاره به جایگاه معماری با خاک؛ اظهار داشت: این معماری یکی از مشهور ترین انواع معماری است که علیرغم شهرتش تاحد زیادی ناشناخته می باشد به نحوی که در دستور کار تیم های تحقیقاتی و مطالعاتی کشورهای پیشرفته جهان قرار گرفته است.
فاطمی در ادامه تصریح کرد: این معماری ارزشمند توانسته است چند هزار سال در این تاریخ دوام بیاورد و بدون آنکه علم مهندسی امروزه در آن رعایت شود بعضا با شکوه تر، استوارتر و مستحکم تر به زندگی خود در این جهان ادامه دهد.
این مقام مسئول با بیان اینکه معماری با خاک در دنیا به عنوان معماری هم زیست با محیط زیست و همگام با انرژی شناخته می شود؛ افزود: این معماری توانسته است با بهره گرفتن از آنرژی های موجود و سازگاری با محیط زیست قرن های متوالی را طی کند.
وی با تاکید بر اینکه یزد می تواند به عنوان پایتخت معماری گلین در دنیا تبدیل شود؛ اظهار داشت: مرکز مطالعات معماری گلین در بحرین قرار دارد و می توان شرایطی را فراهم آورد که این مرکز به شهر تاریخی یزد انتقال یزد اما تحقق این مهم نیازمند همکاری و خواست مردم است.
گفتنی است هم اکنون تداوم ساخت و ساز در بافت تاریخی یزد مطابق با معماری خاک ممکن نیست چراکه سازمان نظام مهندسی یزد به دلیل نداشتن دفترچه مقررات مربوطه نمی تواند سازه را تایید کند و این مهم سبب می شود تا شهرداری یزد نیز جهت صادرکردن پروانه ساخت منع قانونی داشته باشد.
شایان ذکر است محسن عباسی هرفته عضو و سخنگوی شورای شهر یزد چندی پیش خواستار پیگیری و مطالبه اهالی رسانه و مطبوعات از شورای اسلامی شهر یزد، اداره کل میراث فرهنگی استان و اداره کل راه و شهرسازی استان یزد پیرامون تنظیم دفترچه مقررات ساخت و ساز با معماری خاکی و تداوم ساخت و ساز با گل در حریم ثبت جهانی یزد شد.