نگاهی به مناطق حفاظت شده و تنوع زیستی استان یزد:
این مناطق به طور قطع می تواند منطقه بکر و شگفت انگیزی برای علاقمندان به گردشگری در حیات وحش باشد اما از آنجا که در کشور ما هنوز تدبیری برای ورود تورهای گردشگری و علاقمندان به حیات وحش به مناطق حفاظت شده اندیشیده نشده، این نوع از گردشگری هنوز منحصر به برخی کشورهای آفریقایی مانده است.
کد خبر: ۵۵۱۸۹۴
تاریخ انتشار: ۲۴ دی ۱۳۹۶ - ۱۲:۱۵ 14 January 2018

به گزارش تابناک یزد، مناطق حفاظت شده به محدوده ای از عرصه های منابع طبیعی اطلاق می شود که به لحاظ ضرورت حفظ و تکثیر نسل جانوران و احیاء آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
سازمان حفاظت محیط زیست در سال 1351 تشکیل و موظف به شناسایی مناطقی با ویژگی های منحصربه فرد، شناسایی اکوسیستم های شاخص و شناسایی گونه های با ارزش ، کمیاب و درحال انقراض گیاهی و جانوری و زیستگاههای آنها شد.
بر همین اساس از سال 1353 مناطق حفاظت شده ایران درچهارچوب معیارهای قانونی در چهار گروه پارک ملی ، اثرطبیعی ملی ، پناهگاه حیات وحش ومنطقه حفاظت شده طبقه بندی و معرفی شدند.
دراستان یزد نیز منطقه کالمند – بهادران در سال 1355 به عنوان نخستین منطقه تحت حمایت سازمان حفاظت محیط زیست انتخاب شد، محدوده مورد اشاره به لحاظ تخم گذاری پرنده با ارزش هوبره و همچنین برخورداری از وضعیت اکولوژیکی مناسب برای ادامه حیات گونه های ارزشمند جانوری و گیاهی به عنوان منطقه شکارممنوع اعلام و با سپری شدن 15 سال از سوابق حفاظتی منطقه از سوی شورایعالی محیط زیست درسال 1369 محدوده مزبور به منطقه حفاظت شده کالمند – بهادران ارتقاء یافت.
در سالهای 87-55 بسیاری از زیستگاههای مطلوب استان یزد و اکوسیستم های طبیعی شاخص شناسایی و پس از ارائه گزارشات لازم به سازمان مرکزی و سیرمراحل قانونی یک اثرطبیعی – ملی، یک پارک ملی، دو پناهگاه حیات وحش و چهار منطقه حفاظت شده ازطریق شورایعالی حفاظت محیط زیست مصوب شد.
این مناطق هفت تا هشت درصد خاک استان را پوشش داده اند این در حالی است که متوسط نرم کشوری 10 درصد می باشد.
از مناطق حفاظت شده یزد می توان به جنگل باغ شادی ، کوه بافق، سیاهکوه و کالمندبهادران اشاره کرد.

جنگل باغ شادی
منطقه حفاظت شده جنگل باغ شادی بخشی از عرصه های جنگلی مرز استانهای یزد و فارس بوده و در جنوبی ترین محدوده استان یزد و شهرستان خاتم واقع شده است.
این منطقه که در سال 1384 بعنوان منطقه حفاظت شده، با مساحت11 هزار و 660تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفت بخشی از جنگل های نسبتا انبوه ارتفاعات انتهایی سلسله جبال زاگرس بوده که با وضعیت موجود سایر نواحی زاگرس تفاوت قابل توجه و چشمگیری داشته و مانند نگین سبزی در دل کویر می درخشد.
منطقه یاد شده به دلیل جاذبه های طبیعی و نیز بدلیل اینکه از مناطق تاریخی و سنتی گردشگری محلی و منطقه ای بوده و در تمام طول سال به خصوص ایام تعطیل و عید نوروز میزبان تعداد کثیری از مردم است.
این منطقه از لحاظ فون پرندگان بسیار غنی بوده و از پستانداران این منطقه می توان به خرس قهوه ای، رودک عسل خوار، خدنگ، کاراکال، گراز و گونه در اسارت گوزن زرد ایرانی اشاره نمود.
از بین خزندگان موجود در منطقه حفاظت شده باغ شادی تاکنون 9 گونه شناسایی شده که از این تعداد دو گونه سمی و یک گونه نیمه سمی و دو گونه غیر سمی گزارش شده است.

کوه بافق
منطقه حفاظت شده کوه بافق واقع در شمال شرق شهر بافق از سال 1367 به عنوان منطقه شکار ممنوع و در سال 1375 به عنوان منطقه حفاظت شده معرفی شد.
این منطقه به واسطه ویژگیها ، چشم اندازها و گونه های ارزشمند گیاهی و جانوری از ذخیره گاههای طبیعی بسیار با ارزش کشور است.
در محدوده ارتفاعات کوه بافق سنگ آبهای فراوانی که حاصل فرسایش در تشکیلات آهکی
منطقه است و نیز تعدادی چشمه وجود دارد که مهمترین منابع تأمین کننده آب مورد نیاز حیات وحش منطقه محسوب می شود که می توان به چشمه های طبیعی و منابع آبی منطقه چون باراف ، خری ، آب موگردی ، گوشین ، ماکو ،آب انبار کرینو و سارتو اشاره کرد. ارتفاعات باجگان در داخل این منطقه تنها زیستگاه طبیعی ارسدر استان محسوب می شود.
بافق یکی از زیستگاههای اصلی گونه پلنگ ایرانی است کل و بز ، قوچ و میش، جبیر، گرگ ، شاه روباه ، کفتار، هوبره ، زاغ بور ، دلیجه ، کبک ، تیهو ، سارگپه پا بلند، چکاوک بیابانی
،کورمار ، شترمار و آگامای صخره ای فلس درشت از دیگر گونه های این منطقه است.
پسته وحشی ، قیچ ، درمنه ، آویشن ، گون ،کلان میرحسن ، خارشتر ، بادام کوهی ،انجیرکوهی و چوبک از جمله گونه های گیاهی منطقه حفاظت شده کوه بافق است.

سیاهکوه
در سال 1380 منطقه سیاهکوه واقع در شهرستان اردکان پس از طرح در شورایعالی حفاظت محیط زیست به عنوان منطقه حفاظت شده جنگلی سیاهکوه به صورت رسمی آگهی شد و به عنوان یکی از مناطق چهارگانه محیط زیست تحت حفاظت قرار گرفت .
پس از آن تلاشهای حفاظتی مطلوب ، بی وقفه و شبانه روزی گارد اجرایی محیط زیست موجب احیاء سریع جمعیت حیات وحش منطقه شد و در سال 86 سطح حفاظتی بخشهای غربی منطقه حفاظت شده به پارک ملی ارتقاء یافت.
پارک ملی و منطقه حفاظت شده سیاهکوه از شرایط امنیتی نسبتا مناسبی برخوردار بوده و همین امر تا حدودی موجب احیاء جمعیت حیات وحش موجود در منطقه شده است.
منطقه سیاهکوه از زیستگاههای اصلی زمستان گذرانی پرندگان با ارزشی چون هوبره و نیز یکی از بهترین زیستگاههای کل و بز، قوچ و میش و جبیر استان یزد به حساب می آید.

کالمند- بهادران
منطقه حفاظت شده کالمند- بهادران واقع در جنوب شرقی شهر یزد و در حوزه استحفاظی شهرستان مهریز در سال 1369 به عنوان اولین منطقه چهارگانه استان تحت مدیریت محیط زیست قرار گرفت.
این منطقه از لحاظ تقسیمات اکولوژیک محیط طبیعی دربرگیرنده تمامی عناصر اکولوژیک زیستگاه کلان ایران مرکزی یعنی کوههای کم و بیش برهنه، دشتهای استپی، بیابانی وکویری می باشد.
بیش از نیمی از سطح منطقه را نقاط دشتی و بقیه را ارتفاعات صعب العبور و کوهپایه ها و تپه ماهورها تشکیل داده است.
در این منطقه 24 گونه از پستانداران شناسایی شده ،که در زیستگاههای کوهستانی ،تپه ماهوری و دشتی زیست می کنند.
منطقه حفاظت شده کالمند بهادران به دلیل دسترسی راحت، وجود اثر تاریخی زین الدین و جاذبه هایی همچون ارتفاعات بوزش، وجود جمعیت های کل وبز و آهو و سایت تکثیر و پرورش گورخر ایرانی، پتانسیل مناسبی از دیدگاه گردشگری ، آموزش و پژوهشی داشته و مورد توجه علاقمندان به طبیعت و دانشجویان قرار دارد.
بیش از 800 گونه گیاهی، 160 نوع پرنده، 60 نوع پستاندار وحشی و بیش از 40 نوع خزنده در مناطق حفاظت شده استان یزد شناسایی شده است.
60 نیروی محیط بان، یک میلیون و 270 هزار هکتار مناطق حفاظت شده استان یزد را محافظت می کنند.

مناطق حفاظت شده ثروت دیده نشده
مناطق حفاظت شده یزد امروز یکی از امن ترین زیستگاه های گونه های نادر و شاخص جانوری و گیاهی است و هر منطقه ده ها و شاید صدها گونه منحصر به فرد در خود جای داده باشد.
این مناطق به طور قطع می تواند منطقه بکر و شگفت انگیزی برای علاقمندان به گردشگری در حیات وحش باشد اما از آنجا که در کشور ما هنوز تدبیری برای ورود تورهای گردشگری و علاقمندان به حیات وحش به مناطق حفاظت شده اندیشیده نشده، این نوع از گردشگری هنوز منحصر به برخی کشورهای آفریقایی مانده است.
یزد اینک در آستانه پذیرایی از گردشگران سراسر جهان است و بهبود وضعیت این منطاق حفاظتی و همچنین توجه ویژه به اکوتوریسم و درآمدزایی از آن می تواند هم مکشلات بودجه ای در مدیریت این مناطق را حل کند هم بر ارزش کشور و استان در عرصه بین الملل بیفزاید.

اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار