کد خبر: ۵۰۷۰۵۹
تاریخ انتشار: ۱۹ مهر ۱۳۹۶ - ۱۱:۴۴ 11 October 2017


جستاری در فرهنگ شفاهی ابرکوه

(به بهانه انتشار کتاب "نکته های کلامی در شهرستان ابرکوه" اثر آقای رضا ربانی)  

به قلم علی اکبر قیومی

 

در  ابرکوه، همه آقای ربانی را می شناسند. حاج رضا ربانی که سال ها کسوت معلمی داشته و زمانی شهردار ابرکوه بوده است. علاوه بر این برای دوره های متوالی در شورای اسلامی شهر عضویت داشته و برای سال های متمادی، در صحنه ها و عرصه های مختلف فرهنگی و اجتماعی شهرستان فعال و پیشگام بوده است. آقای ربانی با مشکلات و موانع و یا در اثر بی مهری های احتمالی از میدان به در نرفته و در طول سال های قبل و بعد از انقلاب، در کوران سال های جنگ تحمیلی و یا در هنگامه تغییر و تحول دولت ها که طبیعتاً رویکردهای سیاسی متفاوتی داشته اند، مسیر مستقیم "ابرکوه گرایی" و تلاش برای توسعه و معرفی بیشتر و بهتر این شهر را آهسته و پیوسته ادامه داده و همین موضوع از ایشان شخصیتی محبوب، مردمی، مؤثر و موفق ساخته است؛ به گونه ای که در اکثر قریب به اتفاق رویدادهای مرتبط پیشرفت ابرکوه در سال های اخیر از تبدیل به شهرستان شدن تا راه اندازی بیمارستان و تأسیس بسیاری از دیگر مراکز دولتی، حضور پررنگ و مؤثر ایشان قابل ملاحظه است. در این میان، قطعاً مهمترین و ارزشمندترین یادگار ایشان تلاش موفق برای مستندسازی مسیر تاریخی سفر مبارک ثامن الحجج (علیه آلاف التحیه و الثناء) از ابرکوه بوده است چنانچه آستان قدس نیز برآن صحه گذارده و حتی روز اقامت ایشان در قدمگاه ابرکوه (مسجد بیرون) را نیز معین ساخته است.

جدای از جوانب اجرایی و اجتماعی آنچه درباره ایشان بزرگ و برجسته می نماید، فعالیت های گسترده و پیوسته آقای ربانی در حوزه ابرکوه شناسی در طول 45 سال اخیر است که از سال 1353 تاکنون بدون وقفه ادامه یافته است. مصاحبه های متعدد، مطالب رسانه ای و دیگر محتواهایی که از ایشان درباره ابرکوه منتشر شده است (به ویژه در طول دهه شصت و هفتاد) واقعاً ارزشمند بوده و در آن روزگار که هنوز از اداره میراث و اینترنت و ... خبری در میان نبود و کسی از ارزش های تاریخی شهر ابرکوه کمتر سخن می گفت، آقای ربانی از ابزارهای محدود رسانه ای برای معرفی شهر و تاریخ طولانی آن استفاده می نمود.

باری، منظور از این مقدمه معرفی شخصیت مؤمن، فرهنگی، دلسوز و پیگیر آقای ربانی نیست بلکه بهانه ایست برای آشنایی با کتابی که در ماه های اخیر پیرامون ابرکوه و اصطلاحات رایج زبانی در این شهر به چاپ رسیده است. کتاب خواندنی "نکته های کلامی در شهرستان ابرکوه" که حاصل حدود پانزده سال گردآوری و خوشه چینی ایشان محسوب می شود، بیش از 7600 ضرب المثل و اصطلاح رایج در ابرکوه را در خود جای داده است. نگارنده محترم در طول این سال ها هرگاه مثلی را در جایی شنیده است مکتوب و مستند ساخته و پس از ویرایش نهایی و تنظیم براساس حروف الفبا در قالب کتابی روانه بازار ساخته است. البته تمام مثل هایی که در این کتاب آمده است اختصاص به ابرکوه نداشته و بعضاً در دیگر جای ها نیز مورد استفاده است اما تلاش بر آن بوده است تا همه مثل های رایج در ابرکوه، جمع آوری، تنظیم و تبویب شود.

ویراستاری کتاب "نکته های کلامی در شهرستان ابرکوه" را همسر آقای ربانی (سرکار خانم فاطمه اکرمی) برعهده داشته و این اثر 320 صفحه ای در اوایل سال جاری توسط انتشارات هما در بازار عرضه شده است.

اگرچه این کتاب از انواع کتب مرجع و مجموعه ای بوده و چنین نیست که خواندن ابتدا تا انتهای آن ضرورت داشته باشد اما تورق آن برای هر شهروند ابرکوهی که به تاریخ و فرهنگ زادگاه خود علاقمند است می تواند سودمند و جذاب و خاطره انگیز باشد. علاوه بر این از آنجا که مثل ها بخش بزرگی از اندیشه و فرهنگ و تاریخ هر سامان را به نمایش می گذارند، مطالعه کتاب "نکته های کلامی در شهرستان ابرکوه" ما را با باورها، دامنه لغات و ارزش های فرهنگی دیارمان آشناتر می سازد.

تلاش ماندگار آقای ربانی برای مستندسازی بخش بزرگی از فرهنگ شفاهی شهرستان ابرکوه، علی رغم برخی از ایرادها یا انتقادات طبیعی، از جهات گوناگون ارزشمند، مفید و قابل تقدیر است و باید امیدوار بود این مسیر در راستای تکامل و رفع کاستی ها ادامه یابد.

شایسته است همه اهالی ابرکوه به ویژه اهالی فرهنگ، مدیران و متولیان، قدردان زحمات و پژوهش های بوم نگاری ارزشمند آقای ربانی بوده علاوه بر تهیه این کتاب، به عنوان هدیه ای ارزشمند دیگران را نیز در لذت داشتن و خواندن آن سهیم سازند. ان شاء الله   


اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار