با وجود خشکسالی ها و مشکلاتی همچون آفات مختلف که خشکسالی عامل تشدید
آن است، به همت و تلاش کشاورزان استان، تولید پسته در یزد 15 درصد افزایش
یافت و از 42 هزار تن در سال 94 به بیش از 48 هزار تن در سال 95 رسید.
پیش‌بینی ها نیز حکایت از روند افزایش احتمالی آن در سال جاری دارد.
پسته جزو میوههای با فواید بسیار است و در پیشگیری از بیماریهای قلبی و
عروقی تاثیر بسزایی دارد. همچنین برای آرامش، تنظیم ضربان قلب و آرام کردن
اعصاب مفید است و کلسترول بد را کاهش می‌دهد. این میوه به‌علت داشتن آهن،
محصولی خون ساز است و آنهایی که مبتلا به کم خونی هستند باید حتما
روزانه مقداری پسته مصرف کنند.
همچنین تولید این محصول مغزی میتواند، سود اقتصادی زیادی را نصیب
کشاورزان کند البته به شرطی که بر مشکلات موجود بر تولید آن غلبه کنند.
افزایش تولید و سطح زیر کشت پسته استان
مدیر امور باغبانی جهادکشاورزی استان در مورد میزان تولید پسته در استان
می‌گوید: سال گذشته شاهد افزایش 15 درصدی تولید پسته بودیم. امیدواریم این
روند در سال جاری نیز ادامه داشته باشد.
«یدالله جوادپور» ادامه می‌دهد: میزان تولید پسته استان در سال گذشته 48
هزار و 829 تن بو، این در حالی است که تولید سال 94 معادل 42 هزار و 455 تن
بوده است.
وی اظهار می‌کند: این محصول در بیشتر شهرستان های استان یزد تولید
می‌شود اما بیشترین تولید مربوط به خاتم، مهریز، تفت و اردکان است.
مدیر امور باغبانی استان در این باره می‌افزاید: بیشترین سهم تولید استان
مربوط به شهرستان خاتم با میزان تولید 14 هزار و 373 تن یعنی حدود 32 درصد
تولید کل استان است.
وی عنوان می‌کند: در حال حاضر 45 هزار و 457 هکتار از باغ های استان
یزد زیر کشت این محصول است که 32 هزار و 588 هکتار از آن باغ مثمر و بارور و
بقیه غیربارور و در حد نهال هستند.
جوادپور با بیان این‌که میانگین برداشت از هر هکتار باغ‌های پسته استان
حدود 1166 کیلوگرم است، درباره سطح زیر کشت پسته استان در سال 94 می‌گوید:
31 هزار و 950 هکتار از باغ‌های استان در این سال زیر کشت این محصول بود
که 28 هزار و 750 هکتار آن بارور بودند. مقایسه این مقدار با سال گذشته،
بیانگر افزایش 13درصدی زمین‌های پسته بارور استان است.
خشکسالی و آفات؛ بلای جان باغ‌های پسته
مدیر امور باغبانی جهادکشاورزی استان با اشاره به مهم‌ترین چالش این محصول
که خشکسالی و شیوع آفت‌هاست، ادامه می‌دهد: این مشکل هر سال موجب از دست
رفتن حجم زیادی از محصولات کشاورزی استان می‌شود.
وی درباره دیگر مشکلات این بخش نیز می‌گوید: بیمه محصولات و پایین بودن
حداکثر تعهد بیمه‌گر نیز مشکلاتی برای کشاورزان ایجاد کرده و خسارت‌های
آنها را جبران نمی‌کند.
جوادپور ادامه می‌دهد: بالا بودن هزینه‌های تولید و همخوانی نداشتن این
هزینه‌ها با درآمدهای کسب‌شده از این بخش، از دیگر مشکلات پسته‌کاران است.
وی از دیگر مشکلات نیز به خسارت بالای سرمازدگی به باغ‌ها در هر سال و بالابودن هزینه‌های مبارزه با آفات اشاره می‌کند.
مدیر امور باغبانی جهادکشاورزی استان کمبود نهاده‌هایی مانند کود و بالا
بودن هزینه‌های کشاورزی را یادآور می‌شود و بیان می‌کند: مجموعه عوامل
خشکسالی، آفات و کمبود نهاده‌های کشاورزی میزان برداشت پسته را کاهش می‌دهد
و خسارات جبران‌ناپذیری را به کشاورزان استان وارد می‌کند.
جوادپور اضافه می‌کند: کمآبی به طور مستقیم عامل خسارت دیدن درختان پسته
نیست، اما در پشت پرده، پدیده شوم خشکسالی قدرت‌نمایی می‌کند، زیرا گرمای
زیاد از یک‌سو و رشد آفات در اثر خشکسالی از سوی دیگر سبب شده که درختان
پسته دچار خسارت شوند.
وی می‌گوید: خشکسالی‌های متوالی حتی درختان پسته را نیز دچار مشکل کرده که
جزو درختان کم آبخواه هستند و آفات به جان درختان پسته انداخته است.
وی در مورد اقدامات ترویجی برای توسعه کشت پسته در استان می‌گوید: برگزاری
کلاس‌های آموزشی، تهیه بروشورهای آموزشی، بازدیدهای کارشناسان از باغ‌ها،
آموزش استفاده صحیح از سموم و راهنمایی‌های کارشناسان از اقدامات ترویجی
جهادکشاورزی در این زمینه است.
جوادپور بهترین زمان برداشت پسته را باتوجه به اوضاع جوی، به طور معمول از
اواسط شهریور تا اواخر آبان اعلام و اضافه می‌کند: برداشت در این مقطع
زمانی تا حد زیادی از اتلاف محصول به وسیله آفات جلوگیری می‌کند.
یزد؛ سومین صادرکننده پسته کشور
مدیر باغبانی جهادکشاورزی استان درباره میزان صادرات پسته می‌گوید: استان
یزد پس از کرمان و خراسان رضوی، سومین تولیدکننده و صادرکننده پسته در
ایران است. میزان صادرات این محصول در سال 95، 77 تن و به ارزش 19میلیارد و
476 میلیون ریال بوده است.وی با انتقاد از صادر نشدن محصولات کشاورزی
استان از گمرک یزد می‌افزاید: تمام پسته‌های تولیدی استان از گمرکات تهران و
کرمان صادر می‌شود که با توجه به رتبه سوم تولید پسته در کشور، این اتفاق
منطقی نیست.
وی ادامه می‌دهد: با وجود مشکلات در عرصه صادرات، صادرات پسته در یزد
همواره موفق بوده است. این محصول در کشورهای آسیای شرقی نظیر ژاپن و
کشورهای اروپایی بازار خوبی دارد و تقاضا برای خرید پسته یزد در این
بازارها افزایش یافته است.
جوادپور با بیان این‌که ارقام مختلفی از پسته در استان کشت می‌شود،
می‌گوید: کله‌قوچی، اکبری، بادامی، فندقی و احمد آقایی عمده ارقام کشت‌شده
در باغ‌های پسته استان است.
وی همچنین با اشاره به واحدهای فرآوری پسته در استان و رشد و توسعه این
واحدها در سال‌های اخیر، عنوان می‌کند: در حال حاضر، بیش از 290 ترمینال
پسته برای فرآوری این محصول در استان فعال است.
دلالان؛ بزرگ‌ترین مشکل کشاورزان
یکی از تولیدکنندگان تولید پسته استان درباره مشکلات این بخش می‌گوید:
نامتعادل بودن بازار فروش پسته و ورود دلالان به این عرصه سبب شده کشاورزان
استان متضرر شوند.«محمد دهقانی» می‌افزاید: هر سال با آغاز برداشت محصول
پسته که معمولا از نیمه‌های شهریور آغاز می‌شود و تا اواخر مهر ادامه
می‌یابد، دلالان و واسطه‌ها نیز به بازار این محصول ورود پیدا می‌کنند و هر
سال بازار را نامتعادل‌تر از سال قبل می‌کنند.وی که سابقه 20 سال فعالیت
در این بخش دارد و سالانه حدود 5 تن پسته تولید می‌کند، با ابراز نگرانی
نسبت به شیوع آفات و خشکسالی‌های اخیر، می‌گوید: امسال یک تن محصول پسته
خود را از دست دادم و بقیه محصول نیز به علت کمآبی و گرمای بیش از حد هوا
و بروز آفات گیاهی کیفیت نامطلوبی داشت.دهقانی اضافه می‌کند: گرچه پسته از
محصولاتی است که به‌ویژه در سال‌های اخیر، سود سرشاری نصیب کشاورزان و
البته دلالان این عرصه کرده، اما خسارات این محصول نیز عمده و میلیاردی
است.این کشاورز از مسئولان خواست با احیای قنوات و لایروبی آنها و آبرسانی
بموقع، مانع از مرگ باغ‌هاو تلف شدن محصولات شوند.