الهه اسلامی
آموزش و پرورش یکی از نهادهایی است که مسئولیت آموزش، تربیت و مباحث پژوهشی
آیندهسازان کشور را بر عهده دارد و عموم مردم با آن سر و کار دارند. بر
همین اساس می‌توان از این سازمان به عنوان نهاد «آینده ساز کشور» نیز
یاد کرد.
کمبود معلم و نیرو در آموزش و پرورش برای شهرستان‌ها، یکی از مسائلی است که
تازگی ندارد و ربطی به امسال و پارسال نیز ندارد و سال‌های متمادی است که
وزارت آموزش و پرورش به ویژه در آغاز سال تحصیلی با این مشکل مواجه است.
البته وزارت آموزش و پرورش نیز هر سال به راهکاری مقطعی برای گذر از مشکل
همان سال بسنده می‌کند ولی درسال‌های اخیر که کشور با کمبود نقدینگی و دولت
با کمبود بودجه رو به روست و به تناسب دستگاه های دولتی با کمبود
اعتبارمواجهند، این مساله نمود بیشتری یافته است. استان یزد نیز از این
قاعده مستثنا نبوده است و علاوه بر کمبود نیرو که عمده دلیلش به مسائل مالی
برمی‌گردد، نا ایمن بودن مدارس و فرسودگی بیش از حد و خارج از استاندارد
بودن این مراکز آموزشی به ویژه در شهرستان‌ها و مناطق محروم به چشم می‌خورد
که گلایه بسیاری از شهروندان و حتی متولیان را در پی داشته است.از آنجا که
ایمنی در هر مکانی حرف اول را می‌زند، بسیاری از متولیان و مسئولان مربوطه
در این مورد به دنبال راهحلی مناسب و تامین هزینهها برای اصلاح امور
هستند. همشهری برای آگاهی هر چه بیشتر خوانندگان از وضعیت فعلی مدارس
استان و شاخصهای استاندارد و استانی در این مورد با «علیرضا مصباحفر»
معاون پژوهش و برنامهریزی اداره کل آموزش و پرورش یزد گفتوگویی ترتیب
داده است که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
-
در استان با کمبود نیرو در حوزه آموزش و پرورش روبه‌رو هستیم؟
بله، در آموزش و پرورش استان یزد به ویژه در دوره ابتدایی با مشکل کمبود
نیروی انسانی روبه‌رو هستیم ولی این نیاز از طریق به کارگیری نیروی انسانی
به شکل استفاده از نیروهای حق التدریسی و خرید خدمات آموزشی که مصوب
مجلس شورای اسلامی است، رفع می‌شود.
-
چه اقداماتی به صورت بلندمدت در این مورد انجام شده است؟
برطرف کردن مشکل نیروی انسانی آموزش و پرورش به صورت ریشه‌ای و بلند مدت
مستلزم تربیت نیروی انسانی از طریق دانشگاه فرهنگیان و استخدام آزاد با
گذراندن آموزشهای تکمیلی معلمی در دانشگاه فرهنگیان است. در این رابطه
نیز هر سال با توجه به سهمیه کلی که ازسوی مجلس شورای اسلامی و سازمان
برنامه و بودجه به وزارت آموزش و پرورش ابلاغ می‌شود، جذب دانشجویان
دانشگاه فرهنگیان از طریق کنکور سراسری صورت می‌گیرد و آزمون استخدامی نیز
از طریق سازمان سنجش و مصاحبه تخصصی انجام می‌شود.
-
تعداد دانشآموزان استان چقدر است؟
حدود 208 هزار دانشآموز از دوره پیش دبستان تا پایان دوره متوسطه دوم در
یزد مشغول به تحصیل هستند که از این تعداد 160 هزار و 648 دانشآموز در
مدارس دولتی و مابقی در مدارس غیرانتفاعی به تحصیل اشتغال دارند.
-
تعداد نیروها و معلمان شاغل در آموزش و پرورش استان چقدر است؟
آموزش 208 هزار دانشآموز استان از سوی 7 هزار و 179 معلم رسمی و معلمان حق التدریس انجام می‌شود.
-
در حال حاضر بر اساس استانداردها، شاخص و نسبت دبیر به دانشآموزان باید به چه میزان باشد؟
شاخص تعداد دانشآموز به معلم رسمی در کشور 19/93نفر است. البته
استانداردی که به صورت معیار در این مورد بیان شده باشد، در دسترس نیست ولی
مقایسه این شاخص در استان با میانگین کشوری نشان دهنده نیاز بیشتر به
نیروی انسانی و فضای آموزشی در استان نسبت به میانگین کشور است.
-
این شاخص در حال حاضر در استان چقدر است؟
شاخص تعداد دانش آموز به معلم رسمی در استان 22/38 نفر است. شاخص تعداد
دانشآموز به مدرسه در استان نیز برابر با 137/66 و در کشور برابر
با122/04 نفر است.
-
چه دلایلی منجر به کمبود معلم در مدارس شده و مشکلات تامین نیرو در حال حاضر چیست؟
اصلی‌ترین عوامل کمبود نیروی انسانی در حوزه آموزش و پرورش را می‌توان
افزایش جمعیت گروه سنی متناظر در سنین مدرسه، بازنشستگی نیروی انسانی و
مهاجرت و جابه‌جایی جمعیت در استان‌های کشور و حتی در سطح محلات شهری استان
به ویژه از بافت قدیم شهری به شهرکها و بافتهای جدید شهری دانست.
-
برنامه‌ای برای جذب نیرو و نیز فراهم کردن تجهیزات مدارس دارید؟
جذب نیروی انسانی هر سال از طریق دانشگاه فرهنگیان و از طریق کنکور سراسری و
همچنین از طریق استخدام آزاد براساس سهمیههای تخصیصی وزارت آموزش و
پرورش انجام می‌شود. کمبودهای فضای آموزشی و تجهیزات آموزشی در هر منطقه
آموزشی به تفکیک مدارس احصا شده است و لازمه رفع آن تخصیص اعتبارات عمرانی
است که ازسوی فرمانداران از اعتبارات استانی و منطقه‌ای انجام می‌شود.
امیدواریم که نیازهای آموزشی در اولویت قرار گیرد. همچنین از همت و تلاش
خیرانی که در ساخت و تجهیز مدارس همواره نقش عمده‌ای داشته‌اند، تشکر
میکنیم چراکه اگر کمک‌های خیرخواهانه آنها نبود، آموزش و پرورش در تامین
فضا و تجهیزات با مسائل و مشکلات جدی روبه‌رو بود. برخی مدارس از نبود
تجهیزات لازم و حتی امکانات اولیه در رنج هستند به‌عنوان نمونه
دانشآموزان شهرستان بافق اکنون در مدارسی با عمر 40 سال مشغول تحصیل
هستند که با توجه به این که ایمنی حرف اول را می‌زند، تحصیل در این شرایط
جایز نیست و باید هر چه سریعتر اقدامات لازم در این رابطه انجام شود.
-
چه میزان از کلاس‌های استان نیازمند بازسازی است؟
طبق بررسی‌های انجام شده حدود 30درصد کلاس‌های استان از فضای آموزشی و
تجهیزات مناسب آموزشی برخوردار نیستند و نیاز به بازسازی و تجهیز دارند.
علاوه بر این توسعه فضای آموزشی در مناطقی شهری که توسعه می‌یابد، به ویژه
در بخش طرحهای مسکن مهر و با توجه به جمعیت این مناطق که اکثراً جوان و
دارای فرزند در سنین مدرسه هستند، از ضروریات است.