روزگاری نه چندان دور هر چند مثل این روز خبری از وسایل و تکنولوژی و رفاه
امروز وجود نداشت ولی خانوادهها با وجود سختیهای زندگی اغلب شاد و با
نشاط بودند.
آن روزها دورهمیهای فامیلی حال و هوای خوبی داشت، زنان خانواده با کمک
همدیگر آشپزی، دوخت و دوز و گپ و گفت میکردند و مردهای فامیل هم دور هم
جمع میشدند به هر نحو شادی و تفریح می کردند، به طوری که گاه صدای خنده
و شادی آنها به خانه همسایهها نیز می رسید.
اما این روزها دیگر از این شادی ها کمتر خبری هست و با افزایش شهرنشینی و
گذر از زندگی سنتی به مدرن، دیگر کمتر از حال و احوال یکدیگر جویا می
شوند و همیشه نیز سختیهای زندگی را بهانه می کنند و هنگام دید و
بازدید از بستگان، به جای تفریحات گذشته خود را بیشتر با تلفن همراهشان و
فضای مجازی سرگرم میکنند.
البته خانههای قوطی کبریتی امروزی نیز دیگر فضایی برای جنب و جوش گذشته
کودکان و خانوادهها ندارد و حتی کودکان خانواده در این حصار سرگرمیای به
جز مشاجرات والدین یا همسایهها بر سر مشکلات روزمره شهری ندارند.
این در حالی است که شهر یزد هم در مقایسه با بسیاری از شهرهای دیگر از
مکانهای تفریحی اندک و محدودی برای سرگرمی برخوردار است و غالباً
خانوادهها یا خود را با برنامههای تلویزیونی سرگرم میکنند یا در صورت
مساعد بودن آب و هوا در تعطیلات پایان هفته سری به روستاهای ییلاقی اطراف
شهر میزنند تا به اصطلاح آب و هوایی عوض کنند.
کم تحرکی درجامعه امروز یزد هشدار دهنده است؛ در حالی که تفریح و نشاط
اجتماعی مهمترین اهرم برای کاهش آسیبها و مشاجرات اجتماعی است. به نظر
میرسد متولیان و برنامهریزان شهری لااقل به این منظور باید توجه بیشتری
به امر تفریح و فراهم کردن ابزار آن برای شهروندان داشته باشند.
تصور نادرست برخی خانوادهها از تفریح و نشاط سالم
یک بانوی 35 ساله یزدی میگوید: بعضی خانوادهها تصور نادرستی از تفریح و
نشاط دارند به نحوی که وقتی صحبت از تفریح میشود، فکر میکنند تفریح و
نشاط مختص قشر خاصی است و تنها به سفرهای خارج از استان یا سفرهای پرهزینه
خلاصه میشود؛ در حالی که با بودجهای بسیار اندک هم میتوان وسایل تفریح
خود و خانواده را فراهم کرد.
«سارا یکتایی» با اشاره به پدر سالخوردهاش که حوصله تفریح و نشاط را
ندارد، اظهار میکند: با این وجود، هر شب جمعه، اگر هوا مساعد باشد با
تهیه غذایی جزئی، آنها را مجبور به رفتن به پارک میکنم و چند ساعتی را با
مادر و پدرم تفریح میکنم.
وی ادامه میدهد: این مدت اندک، تاثیر زیادی بر والدین سالمندم و همچنین
من میگذارد و میتوانم برای مدتی مشکلات اجتماعی را فراموش کنم.یک شهروند
دیگر با انتقاد از مسئولان استان برای نداشتن برنامهریزی برای تفریح و
نشاط خانوادههای یزدی، معتقد است که در استان مکانهای تفریحی و سرگرمی
خیلی محدود است و تنها سرگرمی خانوادهها پارکهای بزرگ شهر مانند «پارک
کوهستان» و « پارک بزرگ شهر» است که در بعضی اوقات به علت ازدحام جمعیت، از
رفتن به این اماکن منصرف میشویم.
«علی موسوی» ادامه میدهد: برخی استانهای همجوار با یزد مانند اصفهان
دارای مکانهای تفریحی و نشاط و همچنین پارکهای مناسب غنی است ولی در یزد
تفریح مردم تنها به همین دو پارک خلاصه شده است یزدیها با توجه به شرایط
اقلیمی نیاز به تفریح و نشاط دارند.
به گفته وی، یزد یک شهر توریستی است. مسئولان نباید گردشگری را تنها در
گذشت و گذار در بافت و بناهای تاریخی خلاصه کنند بلکه باید شرایط را برای
سفرهای ارزان قیمت و همچنین برنامههای هنری و تفریحی سالم برای
خانوادههای یزدی فراهم کنند.
لزوم سرمایهگذاری برای سلامت روح و روان
یک فعال اجتماعی میگوید: بدن انسان از 2 بخش جسم و روح تشکیل شده و حیات
آن در وهله اول مستلزم تامین نیازهای اولیه جسمی و در وهله بعد نیازمند
توجه به سلامت روح و روان است.
«شکوه نیکنظر» میافزاید: انسانها برای تقویت جسمشان غذا میخورند، ورزش
میکنند و میخوابند ولی به تقویت روح خود توجه لازم را ندارند.وی «تفریح»
را مجموعه فعالیتی برای بازیافت انرژی از دست رفته و ایجاد شرایط بهتر برای
بهرهوری بیشتر از فرصتهای زندگی میخواند و میگوید: همانطور که بدن
انسان به غذاهای سالم، ساعت و شرایط خواب و انواع ورزشها نیاز دارد، روح و
روان فرد نیز نیازمند تفریح سالم است.
نیکنظر بیان میکند: نقاشی، هنرهای نمایشی، فیلم و سینما، همچنین
خلاقیتهای ذهنی و جسمی جزو تفریحهای سالم برای تقویت و آرامش روح و
روان است.
وی همچنین بهرهگیری از نعمتهای زمین و خلق روش های جدید را راهی
برای تفریح و نشاط افراد میخواند و میگوید: اگر خانوادهها برای تفریح و
نشاط اجتماعی خود و اعضای خانواده برنامهریزی کنند، اعضای خانوادهای
خلاقیت، ذوق و سلیقه و استقلال و اعتماد بیشتری خواهند داشت؛ به نحوی که
در برابر مشکلات زندگی و اجتماعی، تابآوری و تحمل بیشتری دارند.
این فعال اجتماعی میافزاید: برای افزایش روحیه نشاط اجتماعی در بین
خانواده ها، شهروندان علاوه بر استفاده از مکان های تفریحی باید از
هنرهای نمایشی و تولیدات سینمایی پر محتوا نیز بهره بگیرند. لذا باید شرایط
برای رشد هنرهای نمایشی، فیلم و سریالهای پر محتوای فراهم شود تا
خانوادهها علاوه بر بهرهگیری از مکانهای تفریحی از ابزارهای تفریح
سالم بهرهمند شوند.
نیکنظر اظهار میکند: وقتی شرایط برای تفریح سالم مردم و خانوادهها
فراهم باشد، دیگر مردم برای تخلیه هیجانات خود به تفریحهای کاذب اقدام
نمیکنند.
سفارش دین به تفریح و نشاط سالم
یک کارشناس مذهبی میگوید: دین مبین اسلام سفارش زیادی به تفریح و نشاط
دارد. در احادیث مومن و فرد با ایمان را فردی خندهرو و شوخ طبع معرفی
میکنند.
حجت الاسلام «جواد موسوی» بیان میکند: البته اسلام، مهمترین تفریح سالم
را دید و بازدیدهای خانوادگی و سیر و سیاحتهای مختلف میداند.وی
میافزاید: سفر و تفریح به قدری در اسلام سفارش شده که برای رعایت حال
مسافر، برای روزه و نماز او هم تخفیفهایی در نظر گرفته شده است و تاکید
دارد که فرد برای نشاط و سلامت روح و روان نیاز به تفریح دارد اما در
تفریح، خط قرمزهایی است که باید رعایت شود.
به گفته حجت الاسلام جواد موسوی، شادی از نگاه اسلام باید به سلامت جسم و
روح کمک کند و از هرگونه شادیهای خطر آفرین که به همراه آزار و اذیت
دیگران باشد، نهی شده است.