صدای ماندگار مهربانی

هفدهم ربیع‌الاول روز میلاد پیامبری است که قرآن او را با خلق عظیمش یاد می‌‌كند. پیامبری که وقتی در خانه‌ای از بزرگان قریش چشم به جهان گشود، یک طایفه را با آمدنش شاد کرد. طایفه‌ای که هیچ گاه تصور نمی‌کردند این نوزاد مبارک بتواند جهان را متحول کند.
جهان بعد از هفدهم ربیع‌الاول دیگر جهان گذشته نشد. نوزادی که از دامن پاک آمنه به دنیا آمد، رشد کرد و بالنده شد تا به مقامی رفیع‌تر از ملائکه و فرشتگان مقرب درگاه الهی رسید.
پیامبر اسلام(ص) در عمر 63 ساله‌اش توانست جهان دوران خود را متحول کند و آن طور که قرآن به ما می‌گوید، این تحول پیش از این‌که محصول جنگ‌‌های او در مکه و مدینه باشد، محصول خلق خوشش است.
آنجا که در قرآن مجید خداوند رسولش را خطاب قرار داده و به او می‌گوید به خاطر خلق نیکویت محبوب خلق شده‌ای و رسالتت در آنها اثر کرده است در واقع درسی بزرگ به تمام تاریخ می‌دهد. درسی که به ما نشان می‌دهد، اخلاق چیزی است که باید در فرد، فرد مسلمانان اصلاح شود تا جامعه نیزاصلاح شود و هر چیزی در مسیر صحیح خودش قرار بگیرد.
این‌که پیامبر می‌فرمود «خیر الامور اوسطها» نشان می‌دهد میانه‌روی در جامعه اسلامی، یکی از ارکان اخلاق فردی و اجتماعی است. موضوعی که می‌تواند بهبود روابط خانوادگی، فامیلی، اجتماعی، سیاسی و بین‌المللی را به همراه داشته باشد.

 خلق عظیم پیامبر (ص)
پیامبر اسلام(ص) صاحب خلقی عظیم بود. ایشان در روزگار جاهلیت نیز همواره با خانواده خود مهربان بودند. هرگز خشونتی به اطرافیان روا نمی‌داشتند.
ایشان همچنین با فرزندان و با فرزندزادگان خود بسیار مهربان بودند، آنها را روی دامن خویش می‌نشاندند، بر دوش خویش سوار می‌کردند، می‌بوسیدند و... در روزهایی این کار را می‌کردند که پیش از ظهور اسلام عده‌ای فرزندان دختر را زنده به گور می‌کردند و محبت به فرزند پسر را نیز بلد نبودند.
پیامبر اسلام(ص) در روزهای برده‌داری زندگی می‌کردند، اما همواره نسبت به برده‌هایش مهربان بودند. از غذای خود به آنها می‌دادند و از لباس خود به آنها می‌پوشانیدند. حتی به مردم می‌گفتند: بردگان را به عنوان «بنده» یا «کنیز» (که مملوکیت را می‌رساند) خطاب نکنید، زیرا همه مملوک خداییم و مالک حقیقی، خداست، بلکه آن‌ها را به عنوان «فتی» (جوانمرد) یا «فتاة» خطاب کنید.
نظافت و بوی خوش هم از دیگر ویژگی‌های بارز پیامبر اسلام(ص) است، آن هم در روزگاری که در جامعه رفتاری رایج نبود. صبر در معاشرت با مردم، صبر در مصیبت، گشاده‌دستی و رسیدگی به نیازمندان از دیگر ویژگی‌های پیامبر اسلام(ص) بود. در تاریخ گفته شده هیچ کس نمی‌توانست در سلام کردن به پیامبر(ص) پیشی بگیرد و حتی ایشان به کودکان نیز پیش از آنها سلام می‌گفتند تا این رسم را از خود به یادگار بگذارند.

 زندگی مردمی
حضرت علی(ع) در نهج البلاغه می‌فرمایند: حضرت رسول(ص) با این‌که حاکم سیاسی مردم نیز بودند، آن گونه زندگی می‌کردند که وقتی در میان مردم بودند، مردم او را مثل خودشان می‌دانستند.از رفتار بیرونی پیامبر(ص) چیزی ظاهر نمی‌شد که وضعی غیر از دیگران دارد.
جای خاصی برای نشستن نداشتند. هر جا مردم می‌نشستند، ایشان هم می‌نشستند. هر وقت غریبه‌ای وارد می‌شد و حضرت(ص) را نمی‌شناختند، می‌پرسید «ایکم محمد» یعنی کدام یک از شما محمد هستید؟ واقعا نه از لباس و نه از جای نشستن تشخیص داده نمی‌شدند.
در سنن النبی آمده است، حضرت حتی المقدور می‌گفتند دایره‌وار بنشینید. چون در دایره بالا و پایین وجود ندارد و خودش هم در محیط دایره می‌نشستند برای این که مردم او را مثل خودشان ببینند.

 مکارم اخلاقی؛ هدف بعثت
استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم با اشاره به این‌که هدف از بعثت‌پیامبر(ص) به کمال رساندن مکارم اخلاقی و نشان دادن جایگاه واقعی انسانیت است، اظهار کرد: پیامبر اسلام(ص) نسبت به هدایت مومنان مشتاق بودند و آن چنان در این عرصه تلاش می‌کردند که قرآن كریم ایشان را مورد خطاب قرار داد.
حجت‌الاسلام والمسلمین «سیدمحمد واعظ موسوی» اضافه کرد: نگاهی به جنگ‌های پیامبر اسلام(ص) مجموعه‌ای از دستاوردها برای حفظ کرامت انسانی را در اختیار انسان قرار می‌دهد چرا که پیامبر(ص) هیچ‌گاه در این جنگ‌ها از سر خشونت وارد نشدند و قواعد بشری را زیر پا نگذاشتند. ایشان حتی شرط آزادی اسیران را تعلیم و یاددادن سواد به مردم کوچه و بازار قرار داده بودند.
وی ادامه داد: هدایت بشریت از ظلمت و گمراهی به ‌سوی نور ایمان و علم از اهداف والای پیامبر مکرم اسلام (ص) بوده است تا دین اسلام را به عنوان یک دین مروج علم و دانش و مکارم اخلاقی به بشریت معرفی کنند.
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به سیره پیامبر اسلام در زندگی شخصی و محبتی که ایشان به خانواده و دوستان داشتند،گفت: پیروان ایشان هم باید مهرورزی را از این پیامبر(ص) بیاموزند و وحدت را جایگزین تفرقه و اختلاف کنند.
 وی داعش، النصره، وهابیت و طالبان را آدرس‌های غلطی می‌داند که استکبار جهانی برای گمراهی انسان‌ها از دین اسلام معرفی می‌کنند. آدرس‌هایی که هیچ ارتباطی با پیامبر مهربانی‌ها ندارند.
حجت‌الاسلام والمسلمین موسوی معتقد است که باید علمای اسلام با روشنگری اسلام ناب محمدی را از اسلام آمریکایی جدا و پیامبر(ص) را به عنوان یک الگوی واقعی رحمت و مهربانی به جهانیان معرفی کنند. وی معرفی اسلام ناب به مردم جهان را بزرگ‌ترین خدمت به بشریت دانست. خدمتی که می‌تواند تاریخ را متحول کند.

پیامبر وحدت‌آفرین
در شرایطی که دنیای اسلام در تلاطم و درگیری است، توجه به سیره وحدت‌آفرین پیامبر اسلام(ص) بهترین الگو و انگیزه برای برقراری وحدت و الفت میان مسلمانان است. پیامبر اسلام پس از بعثت خود حرکت‌های بزرگی در مسیر وحدت میان مسلمانان انجام دادند که اوج این حرکت‌ها را می‌توان ایجاد برادری میان دو قبیله اوس و خزرج دانست. پیروان این دو قبیله دشمنی دیرینه با یکدیگر داشتند ولی پیامبر اسلام(ص) با تدبیر خود میان آنها صلح و دوستی برقرار کردند که این انس در زمینه پیشبرد اهداف انقلاب جهانی اسلام مورد بهره‌برداری ایشان قرار گرفت.
استاد حوزه و عضو هیأت علمی جامعه المصطفی العالمیه به نمونه دیگری از برقراری انس میان قبیله‌های مختلف اشاره کرد و گفت: قبایل مختلفی که در مکه زندگی می‌کردند بر سر مسائل اساسی با هم اختلاف‌نظر داشتند.
یکی از آنها جا‌گذاری حجرالاسود در خانه کعبه بود که هر قبیله می‌خواست افتخار آن را نصیب خود کند. وقتی اختلاف آنها بالا گرفته بود پیامبر اسلام(ص) آمدند و عبای خودشان را پهن کردند و هر گوشه آن را به قبیله‌ای دادند. حجرالاسود با درایت پیامبر در خانه خدا جاسازی شد و همه قبیله‌ها از این کار راضی بودند.
به گفته حجت‌الاسلام والمسلمین «محسن غرویان» پیامبر گرامی اسلام عامل وحدت‌آفرین در جامعه بودند و مردم را در همه امور به وحدت سفارش می‌کردند.
وی معتقد است که اسلام، دین تعامل و گفت‌وگو است و پیامبر اسلام(ص) به مذاکره میان عقاید و منش‌ها اهمیت می‌دادند و دعوت ایشان از حکمرانان زمان برای گرویدن به اسلام نوعی دعوت به گفت‌وگو بود تا در خلال آن حق برای اهل جهان آشکار شود.
پیامبر گرامی اسلام(ص) اوج تجلی نبوت بودند و بعد از ایشان نبی دیگری نیست و ایشان خاتم پیامبران هستند. بنابراین خاتمیت در مورد شخص حضرت محمد(ص) به معنای اوج شکوفایی عقل بشری و تجلی ولایت کبرای الهی است.