امیرترقی نژاد
23 اردیبهشت به نام روز یزد در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران نامگذاری شده است.این نامگذاری را می توان یک گام روبه جلو برای معرفی هر چه بیشتر یزدی و یزدی ها دانست.اگرچه یزدو یزدی در حال حاضربا توجه به عقبه فرهنگی و سیاسی منحصربفرد خود نیازی به معرفی ندارد اما نمی توان به همین راحتی هم از کنار یزد گذشت. شهر یزد القاب بسیاری را در طول تاریخ به دست آورده که هرکدام دارای بار معنایی بالایی است همچون؛"شهر بادگیرها"، "دارالعباده"، "دارالعلم و دارالعمل"، "حسینیه ایران"، "شهر دوچرخه ها"، "شهر شیرینی" ، "شهر قنات و قنوت و قناعت"و "شهر آتش و آفتاب" که این نام ها از سخت‌کوشی، قناعت و روحیه دین‌داری یزدیها نشات گرفته شده است.
یزد در یک صد سال گذشته شاهد تحولات عمیقی در همه حوزه ها بوده است که از لحاظ كنش‌هاي فرهنگي این ریشه رنگ پرنگ تری به خود گرفته است. اين منطقه از لحاظ رفتارهاي فرهنگي مردم‌كانون گوناگوني‌هاست و در اين بين خصوصيات فرهنگي زرتشتيان از پيشينه تاريخي درخشاني برخوردار است.زرتشتيان طبق آئين زرتشت مراسم ويژه‌اي را در روزهاي معيني از سال برگزار مي‌كنند كه از ديدگاه جهانگردي‌براي افراد مسلمان و پيروان ساير اديان جالب توجه و ديدني است.رفتار مسالمت آمیز مسلمانان و زرتشتیان این ویژگی را یزد بخشیده است که ازآن بعنوان شهر صلح نام ببریم تاجاییکه رییس یزدی دولت اصلاحات هم با این دید فرهنگی از گفتگوی تمدن ها دم زد.به هر روی، یزدی ها مردمان ساده زیستی هستند و از ویژگی و صفات قنوت ، قنات و قناعت که هر یک از بارمعنایی ملهم از فضای فرهنگی این استان ریشه می گیرد برخوردارند.از خصیصه های بارز و قابل توجه مردمان کویر ادب و آرامش برخورد است کویر و سختی های آن اهالی این خطه را به شدت صبور و اهل مدارا کرده است.
همچنین از مظاهر فرهنگ مادی و معنوی که مردم این خطه از خود به جای گذاشته اند و میراث تاریخی آنها در دوره های قدیمی به حساب آمده و نشانه هایی از مهر و آناهیتا، ایساتیس وهخامنشی و زندان اسکندر و برج و بارو و کهن دژهای بزرگ و عظیم و پناهگاههای متعدد و موبدان و سران ساسانی و ابنیه و یادگارهایی بعد از اسلام نظیر مساجد و امامزاده ها و مزارها و... نشانگر فرهنگ و تمدن مردم چه قبل و چه بعد از دوره اسلامی بوده است.
یزد نخستین شهر خشت خام و دومین شهر تاریخی جهان است و بافت تاریخی این شهر با مساحت عرصه 743 و مساحت حریم 5000 هکتار در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.امسال نیز در صورت تصویب یونسکو کهن شهر یزد به ثبت جهانی خواهد رسید که در صورت موفقیت در این خصوص،یزدیها در جهان نیز شهره به تمام معنا می شوند.